Ulga mieszkaniowa w podatku od spadków i darowizn: liczenie limitu

Przeczytaj także: Sprzedaż mieszkania = utrata ulgi mieszkaniowej

Chodzi oczywiście o art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn mówiący w ust. 1, że w przypadku nabycia własności (współwłasności) budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego albo udziału w takim prawie:

1. w drodze dziedziczenia, zapisu zwykłego, zapisu windykacyjnego, dalszego zapisu, polecenia testamentowego, darowizny lub polecenia darczyńcy przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej,
2. w drodze dziedziczenia, zapisu zwykłego, zapisu windykacyjnego, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego przez osoby zaliczane do II grupy podatkowej,
3. w drodze dziedziczenia, zapisu zwykłego, zapisu windykacyjnego, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego przez osoby zaliczane do III grupy podatkowej, które sprawowały opiekę nad wymagającym takiej opieki spadkodawcą, na podstawie pisemnej umowy z podpisem notarialnie poświadczonym, przez co najmniej dwa lata od dnia poświadczenia podpisów przez notariusza

- nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m² powierzchni użytkowej budynku lub lokalu.

Aby z ulgi skorzystać, trzeba oczywiście spełnić określone warunki. Przede wszystkim danej nieruchomości nie można zbyć i trzeba mieszkać w niej co do zasady przez 5 lat, jak też trzeba się pozbyć innych nieruchomości mieszkalnych.

Niemniej oprócz pewnego zawirowania w warunkach zwolnienia, często sporą trudność sprawia ustalenie wartości tej części nieruchomości, która ze zwolnienia może korzystać.

Sytuacja jest prosta, gdy powierzchnia użytkowa danego budynku lub lokalu, wobec którego zamierzamy z ulgi skorzystać, nie przekracza wskazanego wyżej limitu 110 m² oraz otrzymujemy całą nieruchomość. Tak prosto nie jest jednak wówczas, gdy powierzchnia jest większa, zaś współwłaścicieli kilku.

Ustawodawca wskazał bowiem w art. 16 ust. 1 ustawy, że w przypadku nabycia części (udziału) budynku mieszkalnego lub lokalu albo udziału w spółdzielczym prawie do budynku mieszkalnego lub lokalu, ulga przysługuje stosownie do wielkości udziału.

Powyższe najlepiej będzie zobrazować na przykładach.

Przykład 1. Nabycie nieruchomości o powierzchni użytkowej do 110 m² przez jedną osobę.
W takiej sytuacji postępowanie jest bardzo proste. Z omawianej ulgi można bowiem skorzystać w stosunku do całej nieruchomości.

Za powierzchnię użytkową budynku (lokalu) ustawodawca nakazuje traktować powierzchnię mierzoną po wewnętrznej długości ścian pomieszczeń na wszystkich kondygnacjach (podziemnych i naziemnych, z wyjątkiem powierzchni piwnic i klatek schodowych oraz szybów dźwigów). Powierzchnie pomieszczeń lub ich części oraz część kondygnacji o wysokości w świetle od 1,40 m do 2,20 m zalicza się do powierzchni użytkowej budynku w 50 %, a jeżeli wysokość jest mniejsza niż 1,40 m - powierzchnię tę pomija się. Takie same zasady występują w podatku od nieruchomości, stąd też stosunkowo prosto ustalić powierzchnię danej nieruchomości.