Import od usług transportu: powstanie obowiązku podatkowego

Przeczytaj także: Transport międzynarodowy towarów jako import usług?

W artykule „Transport międzynarodowy towarów jako import usług?” wyjaśniliśmy, że nabywając od zagranicznego kontrahenta usługę transportu towaru polski przedsiębiorca musi od takiej czynności co do zasady rozpoznać import usług i rozliczyć podatek VAT. Wskazaliśmy też, że transport taki z reguły opodatkowany jest stawką podstawową, a gdy występuje tzw. transport międzynarodowy, możliwe jest zastosowanie stawki 0%. Nie ma tutaj większego znaczenia, czy usługę taką świadczył kontrahent unijny czy firma z państwa trzeciego.

Niemniej, aby VAT rozliczyć, trzeba znać nie tylko stawkę podatku, ale także to, kiedy powstaje obowiązek podatkowy od takich usług czy wysokość podstawy ich opodatkowania, o czym będzie mowa w dalszej części artykułu.

I tak w zakresie obowiązku podatkowego od importu usług należy pamiętać, że ustawodawca nie przewidział dla nich odrębnych regulacji. Należy tutaj zatem stosować przepisy art. 19a mówiące, że obowiązek ten przy transporcie towarów powstaje z chwilą wykonania usługi, chyba że wcześniej nastąpiła za nie zapłata. Wtedy bowiem to ona generuje moment powstania obowiązku podatkowego w VAT (mówią o tym odpowiednio art. 19a ust. 1 i 8 ustawy).

W zakresie określenia podstawy opodatkowania, właściwym będzie z kolei odniesienie się do normy prawnej określonej w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT mówiącej, że podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej. Trzeba przy tym pamiętać, że zgodnie z ust. 6 tej regulacji do podstawy opodatkowania wlicza się także:

1. podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2. koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Warto także wiedzieć, że zgodnie z art. 30c ustawy o VAT podstawy opodatkowania z tytułu importu usług nie ustala się, w przypadku gdy wartość usługi została wliczona do podstawy opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub wartość usługi, na podstawie odrębnych przepisów, zwiększa wartość celną importowanego towaru (w przeciwnym bowiem razie doszłoby do podwójnego opodatkowania tej samej czynności).

Tak ustalone wartości (a także obliczony wg odpowiedniej stawki podatek VAT) z tytułu importu usług podlegają wykazaniu przez nabywcę w deklaracji VAT za okres, w którym powstał od nich obowiązek podatkowy, w części C w pozycji 27 i 28, a także (dodatkowo) w pozycjach 29 i 30, jeżeli usługa taka została zakupiona od podatnika z innego niż Polska państwa członkowskiego UE.

Co zostało podkreślone już wcześniej, z reguły tak wykazany podatek należny przekształca się automatycznie w podatek naliczony podlegający odliczeniu.