Firma żony wspólnika spółki z o.o. to podmiot powiązany w CIT?

Przeczytaj także: Ceny transferowe: ważna dokumentacja podatkowa

Art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych mówi, że jeżeli:

1. podatnik podatku dochodowego mający siedzibę (zarząd) lub miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwany dalej "podmiotem krajowym", bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu przedsiębiorstwem położonym za granicą lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego przedsiębiorstwa, albo
2. osoba fizyczna lub prawna mająca miejsce zamieszkania albo siedzibę (zarząd) za granicą, zwana dalej "podmiotem zagranicznym", bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego podmiotu krajowego, albo
3. te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów

- i jeżeli w wyniku takich powiązań zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, i w wyniku tego podmiot nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały - dochody danego podmiotu oraz należny podatek określa się bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań.

Co ważne, powyższe ma zastosowanie także wówczas, gdy:

1. podmiot krajowy bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale innego podmiotu krajowego, albo
2. te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotami krajowymi lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów.

Z uznaniem podmiotów za powiązane wiążą się przede wszystkim dodatkowe obowiązki dokumentacyjne dotyczące zawieranych pomiędzy nimi transakcji (należy sporządzić tutaj odpowiednią dokumentację podatkową). Mówi o tym art. 9a wspomnianej ustawy. Obowiązkiem takim objęte są transakcje między podmiotami powiązanymi, w których łączna kwota (lub jej równowartość) wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym łączna kwota wymagalnych w roku podatkowym świadczeń przekracza równowartość:

1. 100.000 euro - jeżeli wartość transakcji nie przekracza równowartości 20% kapitału zakładowego podmiotu zawierającego taką transakcję, albo
2. 30.000 euro - w przypadku świadczenia usług, sprzedaży lub udostępnienia wartości niematerialnych i prawnych, albo
3. 50.000 euro - w pozostałych przypadkach.

Wyrażone wartości w euro przelicza się na złote według kursu średniego NBP obowiązującego w ostatnim dniu roku podatkowego poprzedzającego rok, w którym zawarta została transakcja objęta takim obowiązkiem dokumentacyjnym.

Warto pamiętać, że jeżeli organy podatkowe lub organy kontroli skarbowej dokonają tutaj szacowania dochodu w wysokości wyższej (bądź stratę w wysokości niższej) niż zadeklarowana przez podatnika w związku z dokonaniem transakcji z podmiotami powiązanymi, a podatnik nie przestawi tym organom wymaganej dokumentacji, powstała z oszacowania różnica zostanie opodatkowana 50% stawką podatku.

Jak zostało to już wspomniane na wstępie, krąg podmiotów powiązanych został przez ustawodawcę bardzo szeroko zakreślony. Jeżeli chodzi o rodzinę, art. 11 ust. 5 przytoczonej ustawy mówi, że przepisy o podmiotach powiązanych stosuje się również do powiązań o charakterze rodzinnym lub majątkowym pomiędzy podmiotami krajowymi lub pomiędzy osobami pełniącymi w tych podmiotach funkcje zarządzające lub kontrolne albo nadzorcze. Przez pojęcie powiązań rodzinnych należy zaś rozumieć małżeństwo oraz pokrewieństwo lub powinowactwo do drugiego stopnia.

Co za tym idzie, jeżeli w dwóch podmiotach krajowych (np. spółce z o.o. i firmie osoby fizycznej) funkcje zarządzające lub kontrolne albo nadzorcze pełnią osoby powiązane rodzinnie, to podmioty te mogą zostać uznane za powiązane.

Warto wiedzieć
O obowiązku sporządzania dokumentacji podatkowej dotyczącej podmiotów powiązanych podatnicy winni zawiadamiać organy podatkowe w składanym zeznaniu rocznym.