Nieściągalna wierzytelność z zagranicy w koszty podatkowe firmy

Przeczytaj także: Odpisy aktualizujące w kosztach podatkowych firmy

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca jest wspólnikiem spółki jawnej, która w 2010 roku sprzedała kontrahentowi włoskiemu wyroby stalowe. Powstała z tego tytułu wierzytelność jednak nie została uregulowana. Sprawa trafiła do sądu okręgowego i spółka uzyskała Europejski Nakaz Zapłaty. Ponieważ dłużnik nie miał w Polsce majątku, sprawa została przekazana do Włoch. Okazało się, że dłużnik jest w stanie likwidacji. Włoski sąd w lutym 2013 roku wydał postanowienie o uznaniu wierzytelności spółki. Niestety wierzytelności te nie zostały uznane jako mające pierwszeństwo zaspokojenia, część zaliczono do niezabezpieczonych, a resztę do wyłączonych. Odzyskanie wierzytelności jest w związku z tym wątpliwe. Na ową wierzytelność zostanie utworzony odpis aktualizujący zgodnie z ustawą o rachunkowości. Wcześniej też wartość wierzytelności została zaliczona do przychodów. Wnioskodawca zadał pytanie, czy w takim stanie prawnym może na przedmiotową wierzytelność utworzyć odpis aktualizujący i zaliczyć go w kwocie netto w ciężar kosztów uzyskania przychodów? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Stosownie do postanowień art. 23 ust. 1 pkt 21 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów aktualizujących, z tym że kosztem uzyskania przychodów są odpisy aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art. 14 do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona na podstawie ust. 3.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. patpitchaya - Fotolia.com

Nieściągalna wierzytelność z zagranicy w koszty podatkowe firmy

Utworzony odpis aktualizacyjny na wartość należności zasądzonych prawomocnym orzeczeniem sądu od kontrahenta zagranicznego, który ogłosił upadłość, można zaliczyć w kwocie netto w ciężar kosztów uzyskania przychodów.

Natomiast według art. 23 ust. 3 powołanej ustawy, nieściągalność wierzytelności, w przypadku określonym w ust. 1 pkt 21, uznaje się za uprawdopodobnioną, w szczególności gdy:
1. dłużnik został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej, postawiony w stan likwidacji lub została ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku albo
2. zostało wszczęte postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego lub na wniosek dłużnika zostało wszczęte postępowanie ugodowe w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków, albo
3. wierzytelność została zasądzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego, albo
4. wierzytelność jest kwestionowana przez dłużnika, na drodze powództwa sądowego. (…)

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy stwierdzić, że wartość przedstawionej wierzytelności nieściągalnej z powodu upadłości kontrahenta poprzez odpis aktualizujący można zaliczyć w kwocie netto do kosztów uzyskania przychodów.

Z uwagi na fakt, że Wnioskodawca jest wspólnikiem spółki jawnej, w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdzie art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe. Zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozliczenia kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat (art. 8 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy). (…)

Wnioskodawca ma prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów działalności prowadzonej w formie spółki jawnej przypadającą na niego – stosownie do art. 8 ust. 2 pkt 1 cytowanej ustawy – część odpisu aktualizującego. (…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów