Faktura po terminie a obowiązek podatkowy w podatku VAT

Przeczytaj także: Podatek VAT 2014: skomplikowany obowiązek podatkowy

Dla większości przypadków podatnicy mają czas na wystawienie faktury do 15 dnia miesiąca następującego po tym, w którym dana czynność opodatkowana VAT-em została wykonana. I tak przykładowo sprzedając towar w miesiącu maju 2014 r. podatnik może wystawić fakturę dokumentującą tę czynność nawet 15 czerwca 2014 r.

Od reguły ogólnej występują oczywiście pewne wyjątki. Tyczą się one chociażby usług budowlanych, dostawy książek czy drukowania książek. W pierwszym z wymienionych przypadków faktura winna zostać wystawiona w terminie 30 dni od wykonania usługi, w kolejnych odpowiednio w terminie 60 (a niekiedy 120 od pierwszego wydania towaru) i 90 dni.

Trzeba przy tym pamiętać, iż obecnie sam fakt wystawienia faktury generalnie nie ma wpływu na moment powstania obowiązku podatkowego. Ten bowiem co do zasady powstaje z chwilą zakończenia dostawy towarów lub wykonania usług (a także w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego danej usługi, jeżeli takowe okresy dla niej zostały określone).

Co za tym idzie, jeżeli podatnik wystawi fakturę po czasie, obowiązek podatkowy od dostawy danego towaru czy świadczonej usługi i tak powstanie zgodnie z powyższą zasadą, a więc w uproszczeniu mówiąc, z chwilą wykonania danej czynności.

Nie będzie tak jednak w każdym przypadku. Przykładem wyjątków są chociażby wskazane wyżej usługi budowlane. Otóż tutaj obowiązek podatkowy powstaje w dacie wystawienia faktury, o ile ta zostanie wystawiona w terminie (a więc najpóźniej 30-tego dnia licząc od zakończenia usługi). Podobnie jest w dwóch wyżej opisanych przypadkach. Jeżeli faktury za takie czynności nie zostaną wystawione na czas, obowiązek podatkowy od wymienionych czynności i tak powstanie z chwilą upływu terminu do wystawienia tych dokumentów (o czym mówi art. 19a ust. 5 pkt 3 ustawy o VAT).

Podobnie sytuacja wygląda w przypadku czynności wymienionych w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT. Zalicza się do nich chociażby usługi telekomunikacyjne, najmu, dzierżawy, leasingu, stałej obsługi prawnej i biurowej, ochrony osób i mienia. Tutaj także obowiązek podatkowy powstaje w dacie wystawienia faktury, o ile ta zostanie wystawiona w obowiązującym terminie (przypomnijmy, że jeżeli występuje obowiązek wystawienia takiej faktury, zastosowanie znajdują ogólne zasady ich wystawiania, a więc do 15-tego dnia miesiąca następującego po tym, w którym dana czynność miała miejsce). Wystawienie faktury po czasie skutkuje (podobnie jak i wyżej) powstaniem obowiązku podatkowego w terminie przewidzianym dla jej wystawienia.

Warto także pamiętać, że niewystawienie faktury, bądź wystawienie jej po czasie nie zwalnia podatnika z obowiązku wykazania sprzedaży w odpowiednim okresie rozliczeniowym, jak też jej ujęcia w deklaracji VAT. Tyczy się to zarówno sprzedaży opodatkowanej jak i zwolnionej z podatku.

Jeżeli zatem wystąpi sytuacja, w której podatnik nie wykaże w deklaracji za dany okres rozliczeniowy sprzedaży, w stosunku do której w tym okresie powstał obowiązek podatkowy, wskutek wystawienia po czasie faktury dokumentującej tą sprzedaż (bądź nie wystawienia jej w ogóle), winien to rozliczenie skorygować o nieujętą sprzedaż. Korekta taka polega na ponownym złożeniu deklaracji ze wskazaniem, że jest to deklaracja korygująca. Konieczne jest także dołączenie do tej korekty pisma wyjaśniającego przyczyny jej złożenia.