Zapłata z góry: przychód podatkowy w dacie wystawienia faktury?

Przeczytaj także: Kiedy przychód w podatku dochodowym od wpłaty należności?

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca zawarł ze spółką z o.o. umowę w zakresie przeprowadzenia dla tej spółki akcji promocyjnej w okresie 01.11.2013-31.12.2015 r. Zgodnie z umową kwota wynagrodzenia płatna będzie na podstawie dwóch faktur, które to zostaną wystawione w 2013 r. Zawarta umowa nie przewiduje zwrotu wynagrodzenia. Faktury zostały wystawione w miesiącach listopadzie i grudniu. Ich łączna wartość obejmuje całą kwotę netto należnego wynagrodzenia powiększoną o należny podatek od towarów i usług. Spółka dokonała ich zapłaty 31.12.2013 r. Wnioskodawca zadał pytanie, w którym momencie winien rozpoznać przychód w podatku dochodowym? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.), przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

W myśl art. 12 ust. 3 ww. ustawy, za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Zatem, przychodem są wszelkie przysporzenia majątkowe o charakterze trwałym, których rzeczywiste otrzymanie, a w niektórych przypadkach już sam fakt, że są należne, powoduje obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Co do zasady, o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. apops - Fotolia.com

Zapłata z góry: przychód podatkowy w dacie wystawienia faktury?

Otrzymana zapłata z góry za wykonanie usługi niebędąca zaliczką, która ma ostateczny i definitywny charakter, związana z uregulowaniem należności przed wykonaniem usługi, stanowi przychód w podatku dochodowym. Jeżeli przed otrzymaniem zapłaty zostanie wystawiona faktura, przychód należy określić w dacie jej wystawienia.

Przychody neutralne podatkowo, a więc niestanowiące podstawy ustalania dochodu podatnika podlegającego opodatkowaniu, wymienia z kolei przepis art. 12 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, dokonując ich wyczerpującego wyliczenia. W wyniku tej regulacji przepis ten tworzy zamknięty katalog, którego zakres nie podlega rozszerzeniu czy też zawężeniu poprzez stosowanie analogii, czy wykładni rozszerzającej.

Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, do przychodów nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, a także otrzymanych lub zwróconych pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów).

Wykładnia powołanych powyżej przepisów prowadzi więc do wniosku, że do przychodów podatkowych zalicza się tylko takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe. Nie będą to zatem jakiekolwiek przychody, lecz przychody, w stosunku do których podatnikowi przysługiwać będzie prawo do ich otrzymania i które stanowić będą jego trwałe przysporzenie majątkowe.

Z kolei, podstawowa zasada określania daty powstania przychodu związanego z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej została uregulowana przez ustawodawcę w treści art. 12 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Na mocy tego przepisu, za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c–3e, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:
1. wystawienia faktury albo
2. uregulowania należności.

Z powyższego wynika zatem, że pierwszeństwo w kształtowaniu daty powstania przychodu ma dzień dokonania czynności - wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego, wykonania usługi lub jej częściowego wykonania, przy czym dzień wystawienia faktury lub uregulowania należności jest ostatecznym terminem, który stanowi o dacie powstania przychodu. Ponadto należy dodać, że jeśli zaistniałe wyżej zdarzenia wystąpią po dniu wystawienia faktury, czy po dniu dokonania zapłaty należności, o momencie powstania przychodu decydują te dni, a nie fakt zaistnienia konkretnego zdarzenia.

Analizując przedstawione przez Wnioskodawcę okoliczności sprawy w kontekście powołanych uregulowań prawnych należy stwierdzić, że wynagrodzenie z tytułu świadczenia usługi przeprowadzenia kampanii promocyjnej na rzecz spółki stanowi dla Wnioskodawcy przychód podatkowy związany z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą.

Jednocześnie należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że wcześniejsze otrzymanie należności za wykonanie usługi nie oznacza, iż mamy do czynienia z zaliczką lub przedpłatą, która nie powoduje powstania przychodu. Zapłata z góry za wykonanie usługi w następnych okresach sprawozdawczych, mająca ostateczny i definitywny charakter, związana z uregulowaniem należności przed wykonaniem usługi, nie może być bowiem potraktowana jako nieuznana za przychody podatkowe wpłata na poczet usług, które będą wykonane w następnych okresach sprawozdawczych na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Tym samym, otrzymane przez Wnioskodawcę wynagrodzenie niemające charakteru zaliczki (przedpłaty) podlegającej w późniejszym terminie rozliczeniu lub zwrotowi stanowi dla Wnioskodawcy przychód, którego moment powstania winien zostać określony zgodnie z art. 12 ust. 3a pkt 1 ww. ustawy.

Odnosząc się natomiast do poruszonej przez Wnioskodawcę kwestii związanej z wysokością uzyskanego przychodu (kwota netto wystawionych faktur), należy zauważyć, że art. 12 ust. 4 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wskazuje, iż do przychodów nie zalicza się należnego podatku od towarów i usług. Zatem, przepis ten wyłącza z przychodów otrzymany przez podatnika podatek VAT zawarty w cenie sprzedawanego towaru lub usługi, w efekcie czego przychodem sprzedawcy jest kwota netto (tj. otrzymana kwota bez wliczonego w cenę podatku od towarów i usług).

Podsumowując, przychód podatkowy z tytułu wynagrodzenia za usługę przeprowadzenia kampanii promocyjnej na rzecz spółki powstał u Wnioskodawcy - zgodnie z art. 12 ust. 3a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - w roku 2013, w momencie wystawienia każdej z faktur, w wysokości kwoty netto objętej wystawioną fakturą. (…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów