Podatek VAT 2014: data dokonania dostawy towaru na fakturze

Przeczytaj także: Podatek VAT 2014: wystawianie faktur dla osób prywatnych

Art. 160i ust. 1 ustawy o VAT mówi, że fakturę wystawia się co do zasady nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę. Od reguły tej przewidziano kilka wyjątków, dotyczących chociażby usług budowlanych, telekomunikacyjnych, najmu, dzierżawy, stałej obsługi prawnej i biurowej itp. Przy zaliczkach zaś z reguły fakturę należy wystawić do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaliczkę tę otrzymano.
Reguły takie obowiązują od początku 2014 roku. Co za tym idzie, w stosunku do poprzednich przepisów, ustawodawca w zasadzie wydłużył termin, w którym fakturę trzeba nabywcy wystawić. Wskazał także, w jakim terminie należy wystawić fakturę nabywcy będącemu osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, czy też rolnikowi ryczałtowemu (co wcześniej było potraktowane raczej „po macoszemu”).

Warto jednak pamiętać, że ustawodawca określił także termin wystawienia faktury „z wyprzedzeniem”, a więc przed dostawą towaru czy wykonaniem usługi (wcześniej regulacje dotyczące wystawienia takich faktur były określone jedynie dla niektórych czynności). Otóż zgodnie z art. 106i ust. 7 ustawy o VAT faktury nie mogą być wystawione wcześniej, niż 30. dnia przed:

• dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi;
• otrzymaniem, przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi, całości lub części zapłaty.

Jak zatem nietrudno zauważyć, obecnie podatnicy mają stosunkowo długi okres czasu, w którym trzeba wystawić fakturę. Dla większości przypadków fakturę należy wystawić nie wcześniej niż 30. dnia przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi (a także otrzymaniem zapłaty) i nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wskazane wyżej czynności miały miejsce. Można zatem pokusić się o stwierdzenie, że niekiedy na wystawienie faktury podatnik ma aż 2,5 miesiąca.

Niemniej nie można zapominać, że faktura winna zawierać pewne informacje, wśród których znalazły się m.in. daty: wystawienia faktury, jak też dokonania lub zakończenia dostawy towaru, wykonania usługi czy otrzymania zapłaty. Jeżeli jednak faktura jest wystawiana przed dostawą towaru/wykonaniem usługi (czy też otrzymaniem zapłaty) podatnik często nie wie, w którym dokładnie momencie dana czynność wystąpi. Jest w stanie określić jedynie przybliżony jej termin. Jaką datę w związku z tym na fakturze należy podać?

Odpowiedź jest bardzo prosta: tylko datę wystawienia faktury. W art. 106e ust. 1 pkt 6 ustawy o VAT ustawodawca wskazał bowiem, że faktura winna zawiera datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury.

Tym samym, jeżeli podatnik wystawia faktury przed dokonaniem dostawy towaru czy też wykonaniem usługi, nie ma obowiązku wpisywania na nich daty dokonania lub zakończenia dostawy towaru czy wykonania usługi, jeżeli w momencie sporządzania takich dokumentów owe daty nie są znane. W takim przypadku należy podać jedynie datę wystawienia faktury.

Warto wiedzieć
Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 19 ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Jeżeli zaś przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi podatnik otrzymał całość lub część zapłaty (w postaci przedpłaty, zaliczki, zadatku, raty itp.) obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty.
Tym samym obecnie co do zasady data wystawienia faktury nie ma nic wspólnego z datą powstania obowiązku podatkowego – kluczowe znaczenie ma tutaj data dokonania dostawy towaru, wykonania usługi czy otrzymania zapłaty (nie w każdym jednak przypadku tak jest).

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 27.03.2014 r. nr IPTPP2/443-5/14-4/IR wskazał, że „(…) z wydaniem towaru przez dostawcę łączy się istotny skutek dokonania sprzedaży towarów, polegający m.in. na przejściu na odbiorcę korzyści i ciężarów związanych z towarem oraz ryzyka przypadkowej utraty lub uszkodzenia towaru. Chwilą decydującą o przejściu na odbiorcę korzyści i ciężarów związanych z towarem oraz ryzyka przypadkowej utraty lub uszkodzenia towaru jest - co do zasady - wydanie towaru. Dokonanie dostawy, o którym mowa w art. 19a ust. 1 ustawy oznacza zatem faktyczne zrealizowanie dostawy. Jeżeli strony oznaczyły inną chwilę niż wydanie towaru dla przejścia korzyści i ciężarów, to w razie wątpliwości przyjmuje się, że ta sama chwila dotyczy przejścia ryzyka przypadkowej utraty lub uszkodzenia towaru. Ponadto, stosownie do art. 353^¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16 poz. 93, z późn. zm.), strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Z powyższej zasady wynika, że strony mogą dowolnie kształtować treść umowy w granicach wyznaczonych przez obowiązujące przepisy prawa, w tym także przepisy prawa podatkowego.(…)”