Zeznanie podatkowe gdy firma podatnika w Polsce i za granicą

Przeczytaj także: Jak rozliczyć PIT przez Internet?

Kiedy miejscem zamieszkania przedsiębiorcy jest Polska?

Podstawową kwestią istotną dla przedsiębiorców rozliczających dochody osiągnięte w kraju oraz za granicą jest ustalenie miejsca zamieszkania. Opodatkowanie nie zależy bowiem od obywatelstwa, ale właśnie od miejsca zamieszkania. Dodatkowo osoba, która nie mieszka w Polsce, ale prowadzi tutaj działalność podlega tzw. ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Co to oznacza? Otóż taki przedsiębiorca rozlicza w Polsce jedynie dochody osiągnięte na jej terytorium. Z kolei jeśli właściciel firmy mieszka w Polsce (jest polskim rezydentem podatkowym), ma obowiązek rozliczenia się tutaj z dochodu krajowego oraz zagranicznego.

Właśnie ze wspomnianych względów konieczne jest ustalenie miejsce zamieszkania przedsiębiorcy. Zgodnie z przepisami osoba mająca miejsce zamieszkania w Polsce to taka, która:

• posiada w niej centrum interesów osobistych lub gospodarczych,
• przebywa na jej terytorium dłużej niż 183 dni w roku.

Zgodnie z powyższym wpływ na ustalenie miejsca zamieszkania może mieć choćby to gdzie: przebywa najbliższa rodzina przedsiębiorcy, znajduje się jego majątek, prowadzi aktywność społeczną.

Należy mieć na uwadze, że wyjazd za granicę, który przekroczy 183 dni w roku nie oznacza automatycznie, że dana osoba przestaje być polskim rezydentem. Utrata miejsca zamieszkania w Polsce następuje dopiero w przypadku łącznego spełnienia obu wymienionych przesłanek dla innego kraju.

Dwie metody unikania podwójnego opodatkowania

Jak już było wspominane jeśli przedsiębiorca jest polskim rezydentem, a działalność prowadzi zarówno w kraju, jak i za granicą, musi rozliczyć się w Polsce ze wszystkich dochodów. Żeby zrobić to prawidłowo należy jednak sprawdzić czy Polska ma podpisaną umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania z państwem, w którym dana osoba zarabia. Takie umowy mają za zadanie przeciwdziałać dwukrotnemu opodatkowaniu tych samych dochodów. W zawartych przez Polskę umowach występują następujące metody unikania podwójnego opodatkowania:

• wyłączenia z progresją,
• proporcjonalnego odliczenia.

Zgodnie z pierwszą metodą w Polsce nie płaci się podatku od dochodów uzyskanych za granicą. Trzeba jednak pamiętać, że dla ustalenia podatku od dochodu osiągniętego w Polsce, stosuje się stopę podatku obliczoną dla całego dochodu (łącznie z zagranicznym).

Metodę wyłączenia z progresją przewidują umowy, które Polska zawarła m.in. z Austrią, Czechami, Irlandią, Niemcami, Włochami czy Wielką Brytanią.

Z kolei metoda proporcjonalnego odliczenia oznacza, że dochód osiągnięty za granicą jest opodatkowany w Polsce, ale od należnego podatku odlicza się ten zapłacony już w innym kraju. W tym przypadku możliwość odliczenia istnieje tylko do wysokości podatku przypadającego proporcjonalnie na dochód uzyskany w obcym państwie. Co za tym idzie jeżeli podatek za granicą jest wyższy niż w Polsce, trzeba odliczyć część podatku zagranicznego, jednak nie w całości. Umowy przewidujące metodę proporcjonalnego odliczenia zostały zawarte np. z Holandią, Rosją czy USA.

A co w przypadku osiągania dochodu w kraju, z którym Polska nie podpisała umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania? W takiej sytuacji do rozliczenia podatku dochodowego stosuje się metodę proporcjonalnego odliczenia.

Zarabiając za granicą trzeba złożyć załącznik PIT/ZG

Przedsiębiorca mający miejsce zamieszkania w Polsce, który uzyskał dochody zarówno w kraju, jak i za granicą ma oczywiście obowiązek złożenia rocznego zeznania podatkowego. Jeśli prowadzi działalność opodatkowaną na zasadach ogólnych zobligowany jest złożyć formularz PIT-36, a w przypadku opodatkowania liniowego PIT-36L. Ale to nie wszystko. Konieczne jest również złożenie załącznika PIT/ZG przeznaczonego dla osób, które osiągały dochody poza granicami Polski. Na druku należy wykazać wysokość dochodu z zagranicy, a także podatek dochodowy z tego tytułu zapłacony za granicą. Załącznik ten składa się odrębnie dla każdego państwa, w którym uzyskiwało się przychody.

W przypadku małżeństw nie ma możliwości wspólnego złożenia tego załącznika – nawet przy łącznym rozliczeniu podatkowym. Należy także pamiętać, że wszystkie kwoty muszą zostać wpisane do PIT/ZG w złotówkach, co wymaga ich odpowiedniego przeliczenia. Trzeba tego dokonać według kursu średniego NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

Istotny jest również fakt, że przedsiębiorca, który uzyskał dochody za granicą rozliczane z zastosowaniem metody wyłączenia z progresją, nie ma niekiedy obowiązku składania w Polsce rocznego zeznania podatkowego. Dzieje się tak jednak tylko w sytuacji, kiedy nie osiągnął w Polsce dochodów opodatkowanych według skali podatkowej. Zeznanie należy jednak złożyć jeśli ma zamiar rozliczać się wspólnie z małżonkiem lub opodatkować dochody w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci. W takiej sytuacji brak dochodów opodatkowanych według skali podatkowej nie ma żadnego znaczenia.

Z kolei jeśli przedsiębiorca do zarobków zagranicznych stosuje zasadę proporcjonalnego odliczenia to musi złożyć zeznanie roczne nawet jeżeli w Polsce nie uzyskał żadnych dochodów.


autor: Sebastian Bobrowski, Dyrektor Finansowy