Obniżenie uproszczonej zaliczki na podatek dochodowy

Przeczytaj także: Zaliczki uproszczone gdy korekta zeznania podatkowego

Przypomnijmy że firmy, które istniały w latach wcześniejszych, mają prawo do zaliczek uproszczonych bez względu na to, czy mają status małego podatnika, czy też nie. Uprawnienie to przysługuje zarówno przedsiębiorcom rozliczającym się na zasadach ogólnych wg skali podatkowej jak i opodatkowanym podatkiem liniowym.

W przypadku zaliczek uproszczonych podstawę ich obliczenia stanowi wykazany przez przedsiębiorcę dochód z firmy w zeznaniu podatkowym złożonym w roku poprzedzającym dany rok podatkowy albo w roku podatkowym poprzedzającym dany rok podatkowy o dwa lata, jeżeli w pierwszym ze wskazanych zeznań nie został wykazany dochód tudzież jego wysokość nie powodowała obowiązku zapłaty podatku wynikającej z pierwszego przedziału skali podatkowej (3 089 zł). Jeżeli w żadnym ze wskazanych nie został uzyskany wymagany dochód, wybór uproszczonego sposobu wpłacania zaliczek na podatek nie jest możliwy.

Dochód w tak wykazanych zeznaniach stanowi podstawę do obliczenia zaliczek uproszczonych wg zasad przypisanych do danej formy opodatkowania, a obowiązującej podatnika w danym roku podatkowym (czyli wg skali podatkowej bądź wg stawki liniowej). Miesięczna zaliczka na podatek jest określana w wysokości 1/12 podatku obliczonego od tak ustalonego dochodu. Zaliczkę tę przy tym pomniejsza się o zapłaconą w danymi miesiącu przez podatnika składkę na ubezpieczenie zdrowotne tak samo, jakby to miało miejsce przy „zwykłym” sposobie ustalania zaliczek. Od dochodu nie odlicza się jednak zapłaconych składek na ubezpieczenie społeczne (co wydaje się być logicznym z tego względu, że samą podstawę obliczania zaliczek należy ustalić już na początku roku, gdzie wartość zapłaconych składek w trakcie jego trwania nie jest jeszcze znana).

Trzeba przy tym pamiętać, że zaliczek uproszczonych nie można wpłacać za okresy kwartalne – obowiązkowe jest ich uciszanie za miesiące kalendarzowe. Co ważne, zaliczkę tę trzeba zapłacić także wówczas, gdy w danym roku podatkowym nie wystąpił faktyczny dochód (a więc firma ponosiła straty), tudzież był on niższy od tego, na podstawie którego została ustalona wartość zaliczek uproszczonych. Czy jednak zawsze obligatoryjnie występuje obowiązek zapłaty zaliczki w tak ustalonej (pełnej) wysokości?

Analizując przepisy Ordynacji podatkowej wydaje się że nie. Jej art. 22 §2a wskazuje bowiem, że organ podatkowy, na wniosek podatnika, ogranicza pobór zaliczek na podatek, jeżeli podatnik uprawdopodobni, że zaliczki obliczone według zasad określonych w ustawach podatkowych byłyby niewspółmiernie wysokie w stosunku do podatku należnego od dochodu przewidywanego na dany rok podatkowy.

Prawidłowość zastosowania tego przepisu w przypadku zaliczek uproszczonych potwierdził m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 03.06.2013 r. nr ILPB1/415-257/13-2/IM. W rozpatrywanej sprawie podatnik uzyskał już od Naczelnika Urzędu Skarbowego decyzję o ograniczeniu poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych (ustalonych w sposób uproszczony). Miał jednak wątpliwości, czy ustaloną przez organ zaliczkę może pomniejszyć o zapłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Autor interpretacji wskazał, że zaliczka na podatek dochodowy została obliczona zgodnie z art. 44 ust. 6b ustawy o podatku dochodowym, zaś decyzją wydaną przez urząd skarbowy na podstawie art. 22 §2a Ordynacji podatkowej organ jedynie ograniczył jej wysokość.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym wskazują zaś, że kwotę zaliczki podlegającą wpłacie do urzędu, obliczoną zgodnie z przepisami tej ustawy, zmniejsza się o składki na ubezpieczenie zdrowotne zapłacone w danym miesiącu przez podatnika.

Na tej podstawie organ podatkowy uznał, że wnioskodawca ma prawo do pomniejszenia o tę składkę także zaliczki na podatek wynikającej z decyzji urzędu skarbowego.

Warto przy tym pamiętać, że przytoczona regulacja Ordynacji podatkowej działa tylko w jedną stronę, a więc w sytuacji, gdy zaliczka ustalona zgodnie z ustawą podatkową byłaby niewspółmiernie wysoka w stosunku do podatku należnego od dochodu przewidywanego na dany rok podatkowy. Podatnik nie może natomiast wystąpić z wnioskiem o podwyższenie wartości uproszczonej zaliczki na podatek jeżeli uzna, że ta będzie zbyt niska w stosunku do przewidywanego dochodu oraz podatku należnego.

Niemniej w takim przypadku podatnik może zdecydować się na wpłacanie zaliczek w wyższej wysokości. Działanie takie co prawda nie będzie prawidłowe i może się wiązać z wezwaniem z urzędu skarbowego celem jego wyjaśnienia, niemniej fiskus raczej nie będzie tutaj nakładał na podatnika sankcji z tego tytułu. Wszak należności publicznoprawne nie zostaną tutaj uszczuplone a wręcz przeciwnie.