Faktura a przychód w podatku dochodowym

Przeczytaj także: Podatek dochodowy 2014: przychód a data wystawienia faktury

Kiedy przychód staje się faktem – czyli obowiązek podatkowy w PIT
Przedsiębiorcy mocno skupieni obecnie na podatku VAT, którego zasady zmieniają się prawie z prędkością światła, nie powinni zapominać, że do ich obowiązków należy także rozliczanie podatku dochodowego. Podstawową zasadą jest, że wysokość tego zobowiązania liczona jest na podstawie uzyskanych w danym okresie rozliczeniowym przychodów, pomniejszonych o poniesione koszty.

Skoro dla wyliczenia wysokości zaliczki na podatek dochodowy konieczne jest ustalenie wysokości przychodu, należy sobie najpierw przypomnieć, w którym momencie dokonywania transakcji ten przychód powstaje. Szczególnie, że w przypadku niektórych operacji takich newralgicznych dat jest kilka.

Aby ustalić powyższe, należy odnieść się do podstawowych przepisów obowiązujących podatników – czyli ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z jej art. 14 ust. 1c za standardową datę uzyskania przychodu uznaje się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego albo wykonania (także częściowego) usługi. Jednakże istnieją dwa zdarzenia, które – jeśli wystąpią wcześniej niż wskazana tu data – „przejmą” na siebie termin powstania przychodu. Chodzi tutaj o wystawienie faktury bądź też uregulowanie należności.

Od podstawowej zasady istnieją też oczywiście wyjątki (choć na szczęście jest ich mniej niż w kontekście powstawania obowiązku podatkowego w VAT). Pierwszy z nich dotyczy usług rozliczanych w okresach rozliczeniowych. W przypadku takich transakcji, zgodnie z ust. 1e wskazanego wcześniej przepisu, za datę powstania przychodu należy uznać ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, przy czym należy pamiętać, że taka data nie może występować rzadziej niż raz w roku. Zgodnie z ust. 1h takie zasady należy stosować także w odniesieniu do dostaw energii elektrycznej i cieplnej oraz gazu przewodowego.

Drugi wyjątek odnosi się do metody kasowej rozliczania niektórych przychodów i kosztów. Zgodnie z ust. 1i w tym przypadku nie należy stosować wskazanych wcześniej zasad, ale za moment powstania przychodu uznać dzień otrzymania zapłaty.

Związek między przychodem a fakturą
Zgodnie z powyższymi przepisami faktura dla powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym ma właściwie znaczenie tylko w przypadku, gdy zostanie wystawiona przed wydaniem rzeczy, zbyciem prawa majątkowego albo wykonaniem usługi.

Kiedy natomiast trzeba wystawić fakturę? Zgodnie z art. 106i ust. 1 ustawy o VAT podstawową zasadą jest sporządzenie takiego dokumentu do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru albo wykonania usługi. Zatem, zgodnie z tym standardem, faktura nie wpłynie na moment powstania przychodu, jako że jest wystawiana nawet do 45 dni po dokonaniu transakcji. Szczególne zasady dotyczące momentu wystawiania faktur także wskazują na terminy przypadające już po wykonaniu transakcji – zgodnie z ust. 2-6 od 7 do nawet 120 dni.

Tymczasem warto zwrócić uwagę na kolejny przepis – mianowicie ust. 7 wskazanego artykułu. Zgodnie z nim podatnik ma prawo wystawić fakturę przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi – może to jednak zrobić z wyprzedzeniem maksymalnie 30-dniowym. W związku z tym w takiej sytuacji przychód może powstać do 30 dni wcześniej, niż stałoby się to standardowo.