Parafia zapłaci podatek PCC od umowy pożyczki

Przeczytaj także: PCC: opodatkowanie pożyczki z zagranicy

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Rzymskokatolicka Parafia zawarła z Gminą umowę pożyczki, na mocy której Parafii została pożyczona kwota 462 734 zł na potrzeby zabezpieczenia wkładu finansowego na remont zabytkowego kościoła Parafii, na czas otrzymania dotacji z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Pożyczka została zawarta 1 października 2012 r. Zadano pytanie, czy Parafia z tego tytułu winna zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r., Nr 101, poz. 649, z późn. zm.), podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Ponieważ przepisy ww. ustawy nie definiują czynności prawnych objętych opodatkowaniem to w tej materii należy odwołać się do znaczenia nadanego im w przepisach prawa cywilnego.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. Magdziak Marcin - Fotolia.com

Parafia zapłaci podatek PCC od umowy pożyczki

Parafia, która na mocy umowy pożyczki uzyskała z Gminy środki pieniężne, pożyczkę tę winna opodatkować podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Z podatku tego nie zwalnia jej ustawa o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r., Nr 16, poz. 93, z późn. zm.) stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile zaznaczenia samego obowiązku zwrotu - który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 ww. ustawy, jest elementem przedmiotowo istotnym dla tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są:
1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, tj. pieniądze znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa została zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Pożyczka podlega również podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdują się za granicą oraz nabywca - pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, obowiązek podatkowy przy umowie pożyczki powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej, natomiast obowiązek podatkowy, w myśl art. 4 pkt 7, ciąży na biorącym pożyczkę.

W art. 55 ust. 6 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2013 r., poz. 1169) ustawodawca przewidział zwolnienie o charakterze przedmiotowym. W myśl tego przepisu, nabywanie i zbywanie rzeczy i praw majątkowych przez kościelne osoby prawne w drodze czynności prawnych oraz spadkobrania, zapisu i zasiedzenia jest zwolnione od podatku od spadków i darowizn oraz opłaty skarbowej, jeżeli ich przedmiotem są:
1. rzeczy i prawa nieprzeznaczone do działalności gospodarczej;
2. sprowadzane z zagranicy maszyny, urządzenia i materiały poligraficzne oraz papier.

Stosownie do treści art. 8 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, osobami prawnymi są parafie personalne.