Bezpośrednie koszty uzyskania przychodu w podatku dochodowym

Przeczytaj także: Rozliczenie kosztów bezpośrednich w podatku dochodowym

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych wskazuje (niemalże identyczne uregulowania znalazły się w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych), że za datę powstania przychodu (z działalności gospodarczej) uważa się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

1. wystawienia faktury albo
2. uregulowania należności.

Jeżeli natomiast strony ustalą, że usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku, z kolei w pozostałych przypadkach co do zasady za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.

W zakresie bezpośrednich kosztów uzyskania przychodu z kolei ustawodawca wskazuje, że koszty te poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody. Koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po zakończeniu tego roku podatkowego do dnia:

1. sporządzenia sprawozdania finansowego, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia zeznania, jeżeli podatnicy są obowiązani do sporządzania takiego sprawozdania, albo
2. złożenia zeznania, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia tego zeznania, jeżeli podatnicy, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie są obowiązani do sporządzania sprawozdania finansowego

- są potrącalne w roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody.

Koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po dniu, o którym mowa wyżej pkt 1 albo pkt 2, są natomiast potrącalne w roku podatkowym następującym po roku, za który sporządzane jest sprawozdanie finansowe lub składane zeznanie. Regulacje w tym zakresie znalazły się w art. 15 ust. 4, 4b i 4c updop.

Jak zatem wynika z przytoczonych przepisów, ustawodawca wskazuje jedynie do którego roku podatkowego bezpośrednie koszty uzyskania przychodu należy przyporządkować. Nie określa zaś wprost momentu ich potrącenia. W związku z tym rodzi się pytanie, czy koszty takie mogą zostać potrącone w miesiącu występującym przed tym, w którym powstał przychód którego koszty dotyczą, jeżeli przykładowo w tym miesiącu zostały poniesione?

Odpowiedzi na to pytanie udzielił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w wyroku z dnia 26.03.2010 r. sygn. akt I SA/Lu 53/10. Jak czytamy w uzasadnieniu wyroku:
„(…) skoro z okoliczności stanu faktycznego sprawy przedstawionych we wniosku o udzielnie interpretacji indywidualnej wynika, że skarżąca spółka jako wykonawca wymienionych przez nią usług ponosi na bieżąco - co miesiąc lub co kilka miesięcy w roku podatkowym, tj. na przestrzeni 12 miesięcy w ciągu roku podatkowego - koszty bezpośrednio związane z realizacją kontraktów (a więc koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami), w wykonaniu warunków których wystawia również faktury VAT w trakcie roku podatkowego, lub w roku następnym od rozpoczęcia konkretnej inwestycji, to brak jest podstaw, aby podważać zgodność z prawem stanowiska zawartego w zaskarżonej interpretacji indywidualnej, a mianowicie, że zakwalifikowane przez spółkę koszty (poniesione w danym roku podatkowym), jako koszty bezpośrednio związane z przychodami danego roku podatkowego, winny być potrącane w momencie uzyskania odpowiadającego im przychodu, w związku z którym zostały poniesione (…)”

Reasumując sąd uznał, że ujęcie bezpośredniego kosztu uzyskania przychodu winno nastąpić w tym samym miesiącu, w którym wykazane zostały przychody bezpośrednio z tym kosztem związane.