Zniesienie współwłasności może wymagać zapłaty podatku PIT

Przeczytaj także: Dział spadku: spłata bez podatku dochodowego

Co do zasady, odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości podlega opodatkowaniu PIT-em, jeżeli zbycie to ma miejsce przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie. Warto pamiętać, że odpłatnym zbyciem będzie nie tylko sprzedaż czy zamiana, ale także każda czynność prawna, w wyniku której dochodzi do przeniesienia prawa własności nieruchomości, jej części czy udziału w niej za odpłatnością. I tak może być np. w przypadku kiedy spadkobiercy zdecydują się znieść współwłasność odziedziczonego majątku.

Jeden spadkobierca otrzymuje spłatę
Jeśli spadek przypada kilku spadkobiercom, do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku. W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, przechodzą na nich. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. Celem postępowania o zniesienie współwłasności w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności.

Pozostaje pytanie, czy w przypadku odziedziczonego mieszkania czy domu, dział spadku i odpłatne zniesienie współwłasności nie będzie stanowiło dla spłacanego źródła przychodu, od którego będzie musiał zapłacić podatek dochodowy.

Wartość spłaty w ramach udziału
Wartość otrzymanej przez spadkobiercę spłaty w wyniku działu spadku (lub zniesienia współwłasności), jeśli mieści się w udziale jaki przysługiwał mu w spadku, nie będzie przysporzeniem majątkowym względem odziedziczonego udziału. Powyższe potwierdza Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 16.01.2014 r. o sygn. IPTPB2/415-693/13-2/KKu. Fiskus podkreśla, że zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy wówczas, gdy mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbył się bez spłat i dopłat. Natomiast jeżeli udział danej osoby ulega powiększeniu (nawet bez spłat i dopłat) to traktowany jest w kategorii nabycia, ponieważ w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad odziedziczoną nieruchomością, jak i stan jej majątku osobistego. Dla strony spłacanej oznacza to, że „otrzymanie przez nią w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności kwoty nieprzekraczającej wartości przysługującego jej udziału spadkowego nie spowoduje powstania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji na Wnioskodawczyni nie ciąży obowiązek opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku.” – ww. interpretacja.


Katarzyna Miazek, Adam Bujalski