Elektrownie wiatrowe a podatek od nieruchomości

Przeczytaj także: Farmy wiatrowe zapłacą wyższy podatek od nieruchomości

Zgodnie z art. 2 ust 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst. jedn. Dz. U. 2010.95.613 z późn. zm.) - opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają następujące nieruchomości lub obiekty budowlane:

1. grunty;
2. budynki lub ich części;
3. budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Natomiast na gruncie art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jednolity Dz. U. 2013.1409) przez budowlę należy rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, przy czym budowle te zostały wymienione w ustawie przykładowo, a wśród nich wskazano m.in. wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, części budowlane urządzeń technicznych: kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrowych, elektrowni jądrowych i innych urządzeń oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.

Elektrownia wiatrowa jest strukturą złożoną, na którą składają się fundamenty, maszt, jak również generator, rotor z gondolą, skrzynia biegów, wirnik, komputer sterujący, transformator, rozdzielnia energetyczna oraz instalacja alarmowa zdalnego sterowania. Najmniejszą wartość z tego zestawienia posiadają fundamenty i maszt, a najbardziej cenne są wszelkie pozostałe urządzenia elektroniczne i mechaniczne. Kwestia niniejsza ma ogromne znaczenie dla opodatkowania budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, ponieważ jego podstawę, zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, stanowi wartość budowli ustalana dla celów amortyzacji. W związku z powyższym, w praktyce pojawił się poważny problem dotyczący kwestii niemożności ustalenia które dokładnie części elektrowni wiatrowej podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości.

W związku z tym, iż ustawodawca jako budowlę wyraźnie zdefiniował części budowlane urządzeń technicznych, wśród których wymienił m.in. elektrownię wiatrową to zasadnym wydaje się być przyjęcie stanowiska, zgodnego z literalną wykładnia art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane, iż elektrownia wiatrowa jako całość stanowi urządzenie techniczne, zaś budowlą są tylko jej części budowlane, czyli fundamenty i maszt.

Sprawa niniejsza wywołała wiele kontrowersji w praktyce, ponieważ organy wydające indywidualne interpretacje w sprawach podatkowych nie zgadzały się z powyższą interpretacją przepisów regulujących tę kwestię, przyjmując, iż budowlą jest obiekt budowlany stanowiący całość architektoniczno-użytkową, wraz z instalacjami i urządzeniami, niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury. W związku z tym, opodatkowaniu podlegać powinny wszystkie elementy takiego obiektu, stanowiące całość techniczno-użytkową. Takie stanowisko jest zrozumiałe z punku widzenia organów gminy, określających wysokość należnego podatku, bowiem opodatkowanie wszystkich elementów elektrowni wiatrowej prowadzi do znacznego zwiększenia wpływów do budżetu z tego tytułu. Niestety, jednoznacznie sytuacja taka oznacza wzrost obciążeń podatkowych dla każdego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą w postaci farm wiatrowych.

W związku z powyższym sprawa wywołała oddźwięk w orzecznictwie sądów administracyjnych, które na chwilę obecną przychylają się do interpretacji przyjmowanej przez przedsiębiorców. Jako przykład należy wskazać wyrok WSA w Rzeszowie z 11 sierpnia 2010 r., sygn. akt I SA/Rz 340/10 zgodnie z którym, „Skoro zaś ustawodawca wyraźnie jako budowlę zdefiniował – między innymi – części budowlane urządzeń technicznych i równocześnie wskazał, że chodzi tu o części budowlane urządzeń technicznych – elektrowni wiatrowych, to zasadne jest przyjęcie stanowiska, że elektrownia wiatrowa jako całość jest urządzeniem a budowlą są tylko części budowlane tychże urządzeń. (…). Jeśli więc do budowli – z woli ustawodawcy – nie zostały zaliczone urządzenia bezpośrednio służące wytwarzaniu energii elektrycznej /turbina, gondola inne urządzenia znajdujące się w gondoli/, to uzasadnione jest stanowisko, że nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, natomiast podatkowi temu podlegają tylko części budowlane czyli fundamenty i maszt.” Stanowisko powyższe potwierdza również wyrok NSA z 20 stycznia 2012 r., sygn. akt II FSK 1397/10 zgodnie z którym „opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. podlegają jedynie części budowlane elektrowni wiatrowych, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową, którymi w rozpoznawanej sprawie były fundamenty i maszt elektrowni wiatrowej.” Również wyrok NSA z 15 maja 2012 r., sygn. akt II FSK 2320/10 mocno przechylił szalę na korzyść przedsiębiorców uznając, iż w zakres pojęcia budowli nie wchodzą urządzenia techniczne, które się w niej znajdują, bowiem są one w swej istocie jedynie urządzeniami pomocniczymi w procesie wytwarzania energii elektrycznej. Zatem zdaniem NSA, nie mogą one być objęte podatkiem od nieruchomości.

Biorąc powyższe pod uwagę, zgodnie z art. 2 ust 1 ustawy z z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych oraz art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane podatkiem od nieruchomości w przypadku elektrowni wiatrowych podlegają jedynie niektóre z jej elementów, którymi dokładnie są fundamenty oraz maszt.