Definicja próbki towaru na gruncie podatku VAT

Przeczytaj także: Kiedy przekazanie próbek towarów nie podlega VAT?

Zgodnie z art. 7 ust. 7 ustawy o VAT próbką jest identyfikowalny jako próbka egzemplarz towaru lub jego niewielka ilość, które pozwalają na ocenę cech i właściwości towaru w jego końcowej postaci, przy czym ich przekazanie (wręczenie) przez podatnika:

1. ma na celu promocję tego towaru oraz
2. nie służy zasadniczo zaspokojeniu potrzeb odbiorcy końcowego w zakresie danego towaru, chyba że zaspokojenie potrzeb tego odbiorcy jest nieodłącznym elementem promocji tego towaru i ma skłaniać tego odbiorcę do zakupu promowanego towaru.

Powyższe warunki muszą być spełnione łącznie, aby towar mógł zostać uznany za próbkę i jego przekazanie nie podlegało opodatkowaniu.

Przykłady, kiedy w rzeczywistości mamy do czynienia z próbką, wymienił podsekretarz stanu z Ministerstwa Finansów Maciej Grabowski, udzielający odpowiedzi na interpelację nr 20686.
I tak w świetle powyższej definicji, za próbki mogą być uznane książki, w tym egzemplarze do recenzji, oraz płyty (jeżeli zostaną spełnione określone w proponowanym przepisie warunki). Innym przykładem mogą być próbki towarów spożywczych, które klienci mogą spożyć np. w ramach prezentacji danego towaru w sklepie, ale niewątpliwie nie zaspokajają one potrzeb potencjalnego klienta w zakresie tych towarów.

Definicja próbki nie obejmuje przy tym towarów lub ich niewielkich ilości przekazywanych w celu przeprowadzenia testów, badań i analiz służących do określenia właściwości fizycznych, fizykochemicznych, chemicznych oraz biologicznych. Niemniej nieodpłatne przekazywanie egzemplarzy towaru lub niewielkich jego ilości w powyższych celach nie podlega co do zasady opodatkowaniu VAT, gdyż celem takiego przekazania nie jest w ogóle konsumpcja.

W odpowiedzi na interpelację podkreślono przy tym, że obecna definicja próbki zawarta w ustawie o VAT jest w sposób pełniejszy dostosowana do prawa unijnego. Wykorzystując doprecyzowanie tego pojęcia dokonane przez Trybunał Sprawiedliwości UE (wyrok z dnia 30 września 2010 r. w sprawie C-581/08 EMI Group), ustawodawca stworzył obecnie obowiązujące brzmienie definicji próbki, obejmując zakresem tego pojęcia identyfikowalne jako próbka egzemplarze towaru spełniające warunki określone w art. 7 ust. 7 ustawy o VAT. Podsekretarz stanu wskazał przy tym, że w powyższym wyroku TSUE uznał za zgodne z prawem unijnym postępowanie państwa członkowskiego polegające na nakładaniu na podatników rozprowadzających próbki dla potrzeb swego przedsiębiorstwa obowiązku zastosowania zabezpieczeń pozwalających zapobiegać ryzyku wykorzystywania próbek w sposób stanowiący nadużycie. Zabezpieczenia takie mogą przykładowo obejmować obowiązek umieszczania nalepki informującej, że dany towar jest próbką, albo zamieszczania w umowach postanowień przewidujących odpowiedzialność cywilną pośredników, takich jak „popularyzatorzy”, którzy otrzymują próbki w celu ich przekazywania innym osobom (pkt 38 wyroku). W związku z tym przy wprowadzaniu definicji próbki odwołano się do identyfikowalnych jako próbka egzemplarzy towarów lub ich niewielkich ilości mających na celu promocję ich sprzedaży.