Numer VAT UE kontrahenta na fakturze

Przeczytaj także: Zwrot faktury korygującej przez gminę nie przeszkadza rozliczeniu VAT

Rozpatrzmy następującą sytuację: Polski przedsiębiorca świadczy usługę transportu towaru na rzecz kontrahenta z Unii Europejskiej. Kontrahent ten w Polsce nie ma ani siedziby, ani miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Oprócz numeru VAT UE nadanego w kraju jego siedziby, posiada on jednak także numer polski. Który z nich polski przedsiębiorca winien ująć na fakturze dokumentującej przedmiotową usługę?

Na wstępie przypomnijmy zasady określania miejsca świadczenia (opodatkowania) w przypadku usług. Otóż generalna zasada wyrażona w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT mówi, że w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika za miejsce ich świadczenia uznaje się miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę. Ust. 2 powyższej regulacji dodaje przy tym, że w przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba, za miejsce świadczenia tych usług uznawane jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Warto także wspomnieć o ust. 3 cytowanego przepisu mówiącym, że jeżeli usługobiorca nie posiada siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym ma on stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.

Powyższe reguły tyczą się m.in. usług transportu towarów. Co za tym idzie, świadcząc takie usługi na rzecz podatnika, którego siedziba znajduje się w innym państwie członkowskim aniżeli Polska, a który nie posiada w Polsce oddziału, dla którego usługa ta byłaby świadczona, miejscem jej opodatkowania będzie państwo, w którym to nabywca posiada swoją siedzibę.

Oczywiście czynność ta winna być potwierdzona fakturą, która powinna mieć określone elementy. Jednym z nich jest numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany dla podatku (czyli NIP) czy numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany dla podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi (o czym mówi §5 ust. 1 pkt 4 i 5 rozporządzenia w sprawie m.in. wystawiania faktur).

Jak nietrudno zauważyć, powyższa regulacja nie rozstrzyga, który numer unijnego kontrahenta w naszym przypadku winien się znaleźć na fakturze za usługę transportową (jako że dopuszcza ona stosowanie zarówno numeru polskiego jak i unijnego). Niemniej odpowiedź na to pytanie znalazła się w §5 ust. 2 pkt 11 rozporządzenia. Otóż w przypadkach, o których mowa w art. 97 ust. 10 pkt 2 i 3 ustawy o VAT, na fakturze winny znaleźć się dodatkowo:
a) numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany dla podatku, poprzedzony kodem PL,
b) numer, za pomocą którego nabywca towaru lub usługi jest zidentyfikowany dla podatku od wartości dodanej w danym państwie członkowskim, zawierający dwuliterowy kod stosowany dla podatku od wartości dodanej właściwy dla tego państwa członkowskiego.

Art. 97 ust. 10 pkt 3 ustawy mówi zaś o świadczeniu usług, do których stosuje się art. 100 ust. 1 pkt 4 (który z kolei odnosi się do usług, do których stosuje się art. 28b świadczonych na rzecz kontrahentów unijnych, z czym w naszym przypadku mamy do czynienia), dla podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej

Co za tym idzie, polska firma świadcząca usługę transportową na rzecz zagranicznego kontrahenta winna na fakturze podać swój NIP poprzedzony kodem PL oraz „zagraniczny” numer VAT UE kontrahenta, dla którego usługa ta została wykonana.