Podatek VAT: towar z montażem od kontrahenta z UE z polskim NIP

Przeczytaj także: Podatek VAT: miejsce opodatkowania przy grach on-line

Rozpatrzmy następującą sytuację: Polska firma zamówiła u francuskiego kontrahenta linię produkcyjną, która ma zostać zamontowana w Polsce (montażu dokonuje producent). Francuska firma nie posiada w Polsce siedziby ani też stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Ma ona jednak polski numer NIP, którym zamierza się posłużyć na potrzeby tej transakcji. Przedmiotowa linia produkcyjna zostanie wytworzona we Francji, po czym przewieziona i zamontowana w hali produkcyjnej mieszczącej się w Polsce. W jaki sposób winna zostać w takim przypadku wystawiona faktura? Kto rozlicza od tej transakcji podatek VAT?

W rozpatrywanym przypadku w pierwszej kolejności należy określić prawidłowo miejsce świadczenia (opodatkowania) przy dostawie towarów. Dla naszej sytuacji odpowiednie regulacje podatku VAT znalazły się w art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy. Wskazują one, że miejscem świadczenia dla towarów, które są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego, przez dokonującego ich dostawy lub przez podmiot działający na jego rzecz jest miejsce, w którym towary są instalowane lub montowane. Nie uznaje się przy tym za instalację lub montaż prostych czynności umożliwiających funkcjonowanie montowanego lub instalowanego towaru zgodnie z jego przeznaczeniem.

Niewątpliwie zamontowanie całej linii produkcyjnej nie zalicza się do prostych czynności umożliwiających prawidłowe jej funkcjonowanie. Co za tym idzie, ponieważ do wykonania tego montażu został zobowiązany sprzedawca (i to bez względu na to, czy sam montaż przeprowadzą jego pracownicy, czy też wynajęta przez niego w tym celu firma zewnętrzna) przytoczona regulacja będzie tu miała zastosowanie. Montaż linii produkcyjnej nastąpi w Polsce, w związku z czym cała ta transakcja tutaj będzie opodatkowana.

Odpowiedzi na pytanie, kto z tego tytułu powinien rozliczyć podatek VAT, należy natomiast szukać w art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy. Przepis ten mówi, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające towary, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
a) >dokonującym ich dostawy na terytorium kraju jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku dostawy towarów innych niż gaz w systemie gazowym, energia elektryczna w systemie elektroenergetycznym, energia cieplna lub chłodnicza przez sieci dystrybucji energii cieplnej lub chłodniczej, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
b) nabywcą jest:

• w przypadku nabycia gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym, energii cieplnej lub chłodniczej przez sieci dystrybucji energii cieplnej lub chłodniczej - podmiot zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4 lub art. 97 ust. 4,
• w pozostałych przypadkach - podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana zgodnie z art. 97 ust. 4,

c) dostawa towarów nie jest dokonywana w ramach sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju.

Art. 17 ust. 1 pkt 5 wskazuje zatem, kiedy to nabywca jest podatnikiem właściwym do rozliczenia podatku z tytułu danej transakcji. Co jednakże wymaga podkreślenia, aby zgodnie z przytoczoną wyżej regulacją faktycznie on musiał tego obowiązku dopełnić, wymienione warunki muszą być spełnione łącznie. Przytoczona zaś lit. a) zawiera zaś bardzo istotne w naszym przypadku zastrzeżenie co do braku rejestracji dla potrzeb VAT w stosunku do dostawcy, który nie posiada w Polsce siedziby czy stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

Powyższe oznacza zatem, że jeżeli firma (polski podatnik VAT) nabywa towary, których miejscem opodatkowania jest Polska (za wyjątkiem gazu, energii elektrycznej, cieplnej i chłodniczej) od podatnika nieposiadającego w Polsce siedziby czy też miejsca stałego prowadzenia działalności gospodarczej, lecz zarejestrowanego w Polsce na potrzeby podatku VAT, przytoczona regulacja nie będzie miała zastosowania, a co za tym idzie, obowiązek rozliczenia podatku VAT od takiej transakcji będzie spoczywał na sprzedawcy (w naszym przykładzie francuskim kontrahencie). Wystawiając na przedmiotową sprzedaż fakturę, winien on zastosować dla tej transakcji właściwą w Polsce stawkę podatku VAT.