Ryczałt ewidencjonowany jako forma opodatkowania w 2014 r.

Przeczytaj także: Firma na karcie podatkowej w 2014 r.

Ryczałt, to druga po karcie podatkowej uproszczona forma rozliczania się z fiskusem z podatku dochodowego. Przepisy regulujące ryczałt ewidencjonowany (podobnie jak i te dotyczące karty podatkowej) nie znalazły się w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Ta forma opodatkowania także nie jest dostępna dla wszystkich przedsiębiorców. Przede wszystkim nie mogą z niej skorzystać ci, których przychody z firmy w poprzednim roku podatkowym przekroczyły 150 tys. euro (oczywiście chodzi tutaj o firmy już istniejące). Stosownego przeliczenia tego limitu dokonuje się wg średniego kursu NBP obowiązującego w dniu 1 października roku poprzedzającego rok podatkowy. W 2014 r. z tej formy opodatkowania będą mogli skorzystać ci przedsiębiorcy, których przychody w 2013 r. nie przekroczyły kwoty 633 450 zł (rok wcześniej limit wynosił 615 300 zł),

Warto przy tym pamiętać, że nie tylko wartość uzyskanego w poprzednim roku przychodu decyduje o prawie do ryczałtu. Ustawodawca przewidział bowiem cały szereg czynności, których wykonanie powoduje utratę prawa do tej formy opodatkowania. Z ryczałtu ewidencjonowanego nie skorzystają np. prowadzący apteki, świadczący usługi pośrednictwa finansowego, handlujący częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych, czy wynajmujący w ramach prowadzonej firmy nieruchomości. Także ci, którzy zamierzają świadczyć usługi na rzecz swojego obecnego bądź byłego pracodawcy w tym samym zakresie, w jakim wykonują je (bądź wykonywali w określonym czasie) w oparciu o umowę o pracę, ryczałtu wybrać nie mogą. Pełny katalog wyłączeń znajduje się wart. 8 oraz załączniku nr 2 do ustawy o ryczałcie ewidencjonowanym. Aby mieć pełny obraz trzeba jednak także przeanalizować art. 6 tej ustawy (który wskazuje m.in., kiedy ryczałtu wybrać nie można w niektórych sytuacjach)

Ponadto to, co odróżnia ryczałt od skali podatkowej czy podatku liniowego, to brak uwzględniania w rachunku podatkowym kosztów uzyskania przychodu ponoszonych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Ryczałtowcy mogą sobie pozwolić jedynie na odliczenie zapłaconych składek na ubezpieczenie społeczne (od przychodu) i składek na ubezpieczenie zdrowotne (od obliczonego podatku).

Dlaczego zatem warto zastanowić się nad opodatkowaniem ryczałtem mimo powyższych ograniczeń? Przede wszystkim wymagane ewidencje podatkowe są tutaj prostsze aniżeli te, które muszą prowadzić przedsiębiorcy rozliczający podatek od uzyskanego dochodu. Nie trzeba się też martwić tym, czy dany wydatek może być zakwalifikowany do podatkowych kosztów uzyskania przychodu. Nieujmowanie w rachunku podatkowym kosztów to także mniej pracy związanej z prawidłowym rozliczeniem podatku.

Ponadto stawki ryczałtu ewidencjonowanego w dużej mierze rekompensują nieuwzględnianie wydatków w rachunku podatkowym. Niestety ustawodawca nie przewidział tylko jednej stawki. Są one różne w zależności od tego, co jest przedmiotem danej czynności w myśl zasady im wyższe potencjalne wydatki, tym niższa stawka podatku.

I tak najniższy, bo 3% ryczałt płacą przede wszystkim podatnicy zajmujący się handlem czy gastronomią (z wyłączeniem sprzedaży alkoholu), a także zbywający swoje środki trwałe. Stawka 5,5% została zarezerwowana m.in. dla przedsiębiorców zajmujących się działalnością wytwórczą, budowlaną, czy drogowym transportem towarów samochodami o ładowności powyżej 2 ton. 8,5% ryczałt zapłaci większość przedsiębiorców z branży usługowej. 17% stawka ryczałtu została przewidziana m.in. dla większości usług pośrednictwa czy doradztwa w zakresie sprzętu komputerowego i oprogramowania, przetwarzania danych itp. Najwyższą, bo 20% stawkę ryczałtu od przychodu muszą zaś zapłacić podatnicy wykonujący tzw. wolne zawody. Pełny katalog czynności opodatkowanych poszczególnymi stawkami ryczałtu znalazł się w art. 12 ustawy o ryczałcie ewidencjonowanym. Warto przy tym pamiętać, że dla sprzedaży niektórych składników majątku ustawodawca przewidział 10% stawkę ryczałtu, oraz stawki karne, jeżeli to organ podatkowy ustali, że niecały przychód został przez podatnika wykazany (stawki karne stanowią 5-krotność stawek podstawowych, nie więcej jednak niż 75% tego przychodu).

Ryczałtowcy płacą podatki w terminie do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni (bądź do 20 dnia miesiąca po danym kwartale w przypadku rozliczeń kwartalnych). Podatek za grudzień (ostatni kwartał) płatny jest natomiast w terminie złożenia zeznania rocznego. Przedsiębiorcy mają na to czas do końca stycznia następnego roku podatkowego, zaś właściwym dla nich formularzem jest PIT-28.

Podatnicy zamierzający zmienić formę opodatkowania na ryczałt ewidencjonowany w 2014 r. muszą o tym pisemnie zawiadomić swój urząd skarbowy najpóźniej do 20 stycznia 2014 r. Jeżeli zaś obecnie są ryczałtem opodatkowani i nie zamierzają tego zmieniać, nie wykonują żadnych czynności. W takim przypadku bowiem wybrana forma opodatkowania automatycznie „przejdzie” na rok następny.

Warto wiedzieć
Ryczałt jest atrakcyjną formą opodatkowania z uwagi na stosunkowo niskie stawki podatku. Nie zawsze jednak jest on opłacalny. Ponoszenie dużych kosztów prowadzonej firmy może bowiem doprowadzić do tego, że lepsze będzie dla przedsiębiorcy wybranie skali podatkowej bądź podatku liniowego. Ponadto ryczałtowcy nie mogą rozliczyć się wspólnie z małżonkiem czy w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci. Jeżeli firma przedsiębiorcy jest jego jedynym źródłem utrzymania, nie będzie on także mógł skorzystać z tzw. ulgi prorodzinnej, która obniża jedynie podatek rozliczany na zasadach ogólnych. Niemniej ryczałtowcy zachowują prawo dla większości ulg podatkowych przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.