Obowiązek podatkowy w VAT od usług budowlanych

Przeczytaj także: Obowiązek podatkowy VAT gdy piaskowanie i malowanie

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Spółka produkuje stolarkę budowlaną. Świadczy jednoczenie usługi montażu własnych produktów zarówno w obiektach budownictwa mieszkaniowego jak i innych budynkach i budowlach. Zadano pytanie, czy spółka może skorzystać ze sposobu opodatkowania podatkiem VAT w dniu wystawienia faktury (okres rozliczeniowy danego miesiąca), nawet jeśli nie otrzyma jeszcze zapłaty i nie upłynął 30 dzień od wykonania usługi montażu? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Kwestie dotyczące momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług reguluje art. 19 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.).

Zgodnie z zasadą ogólną wynikającą z art. 19 ust. 1 ww. ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy, stosownie do brzmienia art. 19 ust. 4 ustawy, powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. Agence DER - Fotolia.com

Obowiązek podatkowy w VAT od usług budowlanych

Gdy wnioskodawca z tytułu świadczenia usług budowalno-montażowych nie otrzyma jeszcze zapłaty i nie upłynie 30. dzień od wykonania usługi montażu, nie może uznać, że obowiązek podatkowy powstaje w miesiącu wystawienia faktury. W przypadku braku zapłaty przy świadczeniu usług budowlano-montażowych obowiązek ten powstaje bowiem 30. dnia, licząc od dnia wykonania tych usług.

Natomiast w myśl art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d) powołanej ustawy, w przypadku świadczenia usług budowlanych lub budowlano-montażowych, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30. dnia, licząc od dnia wykonania tych usług.

Oznacza to, że w zakresie wykonywania usług budowlanych lub budowlano-montażowych dla powstania obowiązku podatkowego podstawowe znaczenie ma dzień otrzymania zapłaty (w całości lub części), przy czym zasada ta ma zastosowanie, jeżeli nabywca, na rzecz którego usługa była świadczona dokona zapłaty przed upływem 30. dnia, licząc od dnia wykonania usługi, w przeciwnym wypadku 30. dnia od realizacji usługi obowiązek podatkowy powstaje z mocy prawa.

Zatem z tytułu wykonania usługi budowlanej lub budowlano–montażowej dla powstania obowiązku podatkowego znaczenie ma termin zapłaty, ale tylko wówczas, gdy kontrahent dokona płatności za wykonaną na jego rzecz usługę przed upływem 30 dni od dnia jej wykonania, gdyż 30. dnia obowiązek podatkowy powstaje niezależnie od tego, czy zapłaty dokonano, czy nie.

W przedmiotowej sprawie należy mieć również na względzie treść przepisu art. 106 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16. Przepis ten stosuje się odpowiednio do części należności otrzymywanych przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi (art. 106 ust. 3 ustawy).

Ustawodawca określił, kiedy w przypadku świadczenia usług budowlanych należy wystawić fakturę.

Zgodnie bowiem z § 11 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360 z późn. zm.), w przypadkach określonych w art. 19 ust. 10, ust. 13 pkt 1-4 i 7-11 oraz ust. 16a i 16b ustawy, fakturę wystawia się nie później niż z chwilą powstania obowiązku podatkowego. Faktury, o których mowa w ust. 1, nie mogą być wystawione wcześniej niż 30. dnia przed powstaniem obowiązku podatkowego.

Z powyższego wynika, iż ostateczny termin wystawienia faktury to data powstania obowiązku podatkowego, czyli 30. dzień od dnia wykonania usługi, a jeśli płatności dokonano wcześniej, wówczas będzie to dzień dokonania zapłaty. (…)

Należy wyjaśnić, iż: przepisy prawa dzielimy (m.in.) na:
• przepisy ogólne (lex generalis), które określają przedmiotowy i podmiotowy zakres stosunków, regulowanych danym aktem prawodawczym, objaśniają podstawowe użyte w akcie nazwy, a także ustalają ogólne zasady jego stosowania,
• przepisy szczegółowe (lex specialis) są to normy prawne określające zachowania podmiotów, których one dotyczą.

W takim przypadku, przepis szczególny, odmiennie regulujący daną sprawę ma pierwszeństwo stosowania przed przepisem ogólnym. A przepis ogólny stosuje się w sprawach nieuregulowanych w przepisie szczególnym.

Przepisem szczególnym w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, który reguluje kwestie momentu powstania obowiązku podatkowego dla usług budowlanych lub budowalno-montażowych jest przepis art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d) ustawy, regulujący tę samą materię prawną co przepis ogólny, w tym przypadku art. 19 ust. 1 i ust. 4 ustawy.

Wobec powyższego należy stwierdzić, iż przepis szczególny, czyli art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d) ustawy, wyłącza stosowanie art. 19 ust. 1 i ust. 4 ustawy.

W świetle powołanego art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d) ustawy, stanowiącego lex specialis w stosunku do zasady ogólnej wynikającej z art. 19 ust. 1 i 4 tej ustawy, stwierdzić należy, że niewłaściwym jest wcześniejsze niż określone w tym przepisie rozpoznanie obowiązku podatkowego przy świadczeniu usług budowlanych lub budowlano montażowych.

Wobec powyższego należy stwierdzić, iż obowiązek podatkowy z tytułu wykonania robót budowlano-montażowych, o których mowa we wniosku, Wnioskodawca winien rozpoznać na zasadach obowiązujących w przepisie art. art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d) ustawy.

Reasumując, z tytułu świadczenia usług budowalno-montażowych, Wnioskodawca w przypadku, gdy nie otrzyma jeszcze zapłaty i nie upłynie 30. dzień od wykonania usługi montażu, nie może uznać, że obowiązek podatkowy powstaje w miesiącu wystawienia faktury. Obowiązek podatkowy, w myśl art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d) ustawy, w przypadku braku zapłaty przy świadczeniu usług budowlano-montażowych, powstaje 30. dnia, licząc od dnia wykonania tych usług. (…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów