Środki trwałe nabyte przed rozpoczęciem działalności

Przeczytaj także: Ulepszenie środka trwałego a jego wartość początkowa

W przypadku wskazanych wyżej składników majątku, które mają zostać uznane za środki trwałe firmy, wydatki na ich nabycie przed jej otwarciem podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów na zasadach ogólnych, określonych w art. 22a-22n ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof). Oznacza to, że będą one ujęte w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych oraz amortyzowane.

Co za tym idzie, konieczne jest określenie ich wartości początkowej (o czym mówi art. 22g updof). Jeżeli podatnik posiada dokumenty, na podstawie których można ustalić cenę nabycia takiego środka trwałego (np. umowę kupna sprzedaży, czy też fakturę), to one będą stanowiły podstawę do ustalenia wartości początkowej w wysokości faktycznie poniesionych wydatków. Co ważne cenę nabycia podatnik ustali także wówczas, gdy posiada dany składnik majątku, który obecnie ma stać się środkiem trwałym, już od dłuższego czasu, o ile istnieje dowód jego zakupu (powyższe potwierdzają organy podatkowe; przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 19.06.2013 r. nr IPTPB1/415-185/13-4/AP uznał, iż wartość początkowa samochodu stanowi jego cena nabycia wynikająca z faktury nawet wówczas, gdy podatnik wprowadził ten samochód do środków trwałych firmy po 4 latach używania go na cele prywatne).

Jeżeli zaś podatnik nie posiada dokumentów, na podstawie których możliwe jest ustalenie ceny nabycia, wartość początkową może ustalić sam z uwzględnieniem cen rynkowych środków trwałych tego samego rodzaju z grudnia roku poprzedzającego rok założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu oraz stanu i stopnia ich zużycia (o czym z kolei mówi art. 22g ust. 8 updof).

Środkiem trwałym jest w zasadzie każdy składnik majątku, kompletny i zdatny do użytku w dniu jego oddania do używania, który ma być wykorzystywany na potrzeby firmy przez okres dłuższy niż rok. Jednakże w zależności od jego wartości początkowej (i to bez względu na metodę jej ustalenia), różne będzie postępowanie w zakresie odnoszenia tej wartości w ciężar kosztów uzyskania przychodu.

I tak jeżeli wartość początkowa będzie równa lub niższa aniżeli 3 500 zł, podatnik może zaliczyć taki składnik majątku do środków trwałych i dokonać od niego jednorazowego odpisu amortyzacyjnego w miesiącu jego oddania do używania albo w miesiącu następnym. Może także dokonywać odpisów amortyzacyjnych na zasadach ogólnych.

Trzecią możliwością jest nieuznanie takiego składnika majątku za środek trwały. W takim przypadku wydatek związany z jego nabyciem podlega bezpośredniemu zaliczeniu w ciężar kosztów uzyskania przychodu w miesiącu jego oddania do używania. Warto przy tym pamiętać, że jeżeli wartość początkowa składnika majątku nieuznanego za środek trwały przekracza 1 500 zł, podatnik winien objąć go ewidencją wyposażenia, która jest bardzo zbliżona do ewidencji środków trwałych.

Przekazanie prywatnych składników majątku na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej winno być udokumentowane stosownym oświadczeniem podatnika w tym zakresie.

Warto wiedzieć
Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy wyrażonym w interpretacji indywidualnej z dnia 24.03.2010 r. nr ITPB1/415-28/10/PSZ, wartości początkowej składnika majątku w cenie nabycia nie można ustalić na podstawie paragonu dokumentującego dany zakup. Paragon może bowiem być dowodem księgowym dokumentującym zakup w jednostkach handlu detalicznego wyłącznie materiałów pomocniczych, środków czystości i bhp oraz materiałów biurowych, a także zakup paliwa i olejów za granicą.