Przewlekłość postępowania: odszkodowanie bez podatku dochodowego
2013-10-14 13:13
Przeczytaj także: Przewlekłość postępowania a przychód podatkowy
W art. 1 ust. 1 ustawodawca wskazał, iż ustawa reguluje zasady i tryb wnoszenia oraz rozpoznawania skargi strony, której prawo do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki zostało naruszone na skutek działania lub bezczynności sądu lub prokuratora prowadzącego lub nadzorującego postępowanie przygotowawcze.
Zgodnie z art. 6 ust. 3 omawianej ustawy, skarga może zawierać żądanie wydania sądowi rozpoznającemu sprawę albo prokuratorowi prowadzącemu lub nadzorującemu postępowanie przygotowawcze zalecenia podjęcia w wyznaczonym terminie odpowiednich czynności oraz zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej, o której mowa w art. 12 ust. 4.
Uwzględniając skargę strony, sąd stwierdza, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiła przewlekłość postępowania (art. 12 ust. 2 tej ustawy). Ustawa przewiduje również możliwość przyznania, na żądanie skarżącego, przyznane od Skarbu Państwa, a w przypadku skargi na przewlekłość postępowania prowadzonego przez komornika – od komornika, sumę pieniężną w wysokości od 2.000 złotych do 20.000 złotych (art. 12 ust. 4 ww. ustawy).
W wypadku przyznania sumy pieniężnej od Skarbu Państwa, wypłaty dokonuje sąd prowadzący postępowanie, w którym nastąpiła przewlekłość postępowania – ze środków własnych tego sądu (art. 12 ust. 5 pkt 1 ww. ustawy).
O statusie kwoty otrzymanej na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy o skardze świadczy nie jej nazwa, lecz rzeczywisty jej charakter, tytuł prawny i cel, jakiemu służy. Otóż kwota otrzymywana na tej podstawie ma zrekompensować negatywne przeżycia psychiczne i moralne związane z przewlekłością postępowania sądowego oraz z naruszeniem prawa (nie dobra osobistego) do rozpoznania sprawy sądowej bez zbędnej zwłoki (vide przywoływane w piśmie z dnia 24 kwietnia 2012 r. orzeczenia SN o sygn. III SPP 163/05, III SPP 154/05 oraz SPK 10/05). Kwota ta, poza funkcją represyjną i prewencyjną, ma też znaczenie kompensacyjne. Inaczej mówiąc – ma na celu zadośćuczynienie za krzywdę, jaką strona poniosła wskutek wadliwie skonstruowanego systemu wymiaru sprawiedliwości albo wadliwe działającego systemu wymiaru sprawiedliwości w praktyce.
Wypłacona Wnioskodawcy kwota nie jest odszkodowaniem, o czym świadczy już to, że ustawa o skardze określa granice wypłacanej kwoty (od 2.000 zł do 20.000 zł), podczas gdy odszkodowanie ma z definicji pokrywać rzeczywistą szkodę. O słuszności tego poglądu Ministra świadczy też a contrario art. 15 ustawy o skardze skoro uprawniona osoba może dochodzić odszkodowania poza otrzymaną sumą, to wypłacona jej uprzednio kwota nie może być takim odszkodowaniem. Właściwy sąd zasądzając tę kwotę zobowiązany jest zbadać, czy uprawniona osoba poniosła jakąkolwiek krzywdę. Skoro więc krzywda jest przesłanką zasądzenia tej kwoty („sumy pieniężnej”), to w istocie stanowi ona zadośćuczynienie za krzywdę.
Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym w brzmieniu z roku 2010, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkami, które niewątpliwie w niniejszej sprawie nie wystąpiły. Otrzymana przez Wnioskodawcę w roku 2010 suma pieniężna pełni rolę takiego właśnie zadośćuczynienia. Nadzwyczaj trafnie wskazał Skarżący, że skoro Państwo przyjęło na siebie obowiązek (zresztą wymuszony raczej przez orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka) zrekompensowania swoim obywatelom niedogodności wynikających z przewlekłych postępowań sądowych, to niezrozumiałe byłoby roszczenie tego samego Państwa o opodatkowanie tak uzyskanego przysporzenia majątkowego. Akceptując taki punkt widzenia należałoby uznać, że Państwo oczekuje korzyści wynikających z własnego, bezprawnego zaniechania realizacji prawa obywatela do rozpoznania sprawy sądowej (zakończenia postępowania przygotowawczego) w rozsądnym terminie.
W konkluzji, podzielając pogląd wyrażony w wyroku WSA w Bydgoszczy (I SA/Bd 680/09), a nadto nie godząc się z poglądem zaprezentowanym w wyroku WSA w Łodzi (I SA/Łd 768/09), Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał, że otrzymana przez Wnioskodawcę w roku 2010 suma pieniężna jest zwolniona z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym.
Uwzględniając w przedmiotowej sprawie stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie oraz mając na uwadze zaistniały stan faktyczny przedstawiony we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej stwierdzić zatem należy, iż wypłacona Wnioskodawcy kwota zasądzona przez Sąd zwolniona jest z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zatem nie podlega wykazywaniu i przesyłaniu do Urzędu Skarbowego przez płatnika w PIT-8C. (…)”
Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów
Przeczytaj także:
![Odwołanie pracownika z urlopu: zwrot kosztów a przychód]( "Odwołanie pracownika z urlopu: zwrot kosztów a przychód [© conejota - Fotolia.com]")
Odwołanie pracownika z urlopu: zwrot kosztów a przychód
Odwołanie pracownika z urlopu: zwrot kosztów a przychód
1 2
oprac. : Ministerstwo Finansów
Więcej na ten temat:
odszkodowanie, odszkodowania, wypłata odszkodowania, przychody podatkowe, PIT-y, źródła przychodów podatkowych, PIT-8C
Przeczytaj także
Skomentuj artykuł Opcja dostępna dla zalogowanych użytkowników - ZALOGUJ SIĘ / ZAREJESTRUJ SIĘ
Komentarze (1)
![Reklama telewizyjna: wydatki rosną, a oglądalność spada? [© auremar - Fotolia.com]](https://s3.egospodarka.pl/grafika2/reklama/Reklama-telewizyjna-wydatki-rosna-a-ogladalnosc-spada-254123-50x33crop.jpg "Reklama telewizyjna: wydatki rosną, a oglądalność spada? [© auremar - Fotolia.com]")
Reklama telewizyjna: wydatki rosną, a oglądalność spada?
