Amortyzacja środka trwałego wykupionego z leasingu

Przeczytaj także: Tanie składniki majątku a środki trwałe

Art. 22a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof) mówi, że środkami trwałymi podlegającymi amortyzacji są różnego rodzaju składniki majątku (maszyny, urządzenia, środki transportu, budynki czy inne przedmioty), które stanowią własność lub współwłasność podatnika, są kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania a ich przewidywany okres używania w działalności gospodarczej przekracza rok czasu.

Jak nietrudno zauważyć, zgodnie z tą definicją niemalże każdy składnik majątku wykorzystywany w firmie musiałby być zaliczony do środków trwałych i amortyzowany. Niemniej ustawodawca w art. 22d ust. 1 updof wskazał, że takiego obowiązku nie ma w stosunku do tych składników majątku, których wartość początkowa nie przekracza 3 500 zł.

Co się natomiast tyczy samej wartości początkowej, sposób jej określania jest różny w zależności od tego, w jaki sposób przedsiębiorca wszedł we własność danego składnika majątku. W przypadku ich wykupu z leasingu operacyjnego, wartość tę określa się zgodnie z art. 22g ust. 3 updof, a więc wg ceny nabycia. Przypomnijmy, że tą jest kwota należna zbywcy, powiększona o koszty związane z zakupem, naliczone do dnia przekazania składnika majątku do używania. Obejmuje ona m.in. koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek czy prowizji. Cenę nabycia obniża się przy tym o podatek VAT, z wyjątkiem przypadków, gdy podatnik nie ma prawa go odliczyć.

Jeżeli zatem tak ustalona wartość początkowa składnika majątku przekroczy 3 500 zł, trzeba będzie uznać go za środek trwały firmy i amortyzować (oczywiście pod warunkiem, że ma on służyć działalności gospodarczej dłużej niż rok czasu).

Podstawową metodą amortyzacji jest metoda liniowa. Niemniej jest ona dosyć powolna, przez co wydatek poniesiony na zakup danego środka trwałego stosunkowo długo jest odnoszony w ciężar kosztów uzyskania przychodu. W przypadku składników majątku wykupionych z leasingu operacyjnego często pojawia się pytanie, czy nie można by zastosować do nich indywidualnej stawki amortyzacyjnej? Okazuje się, że powyższe jest możliwe.

Przypomnijmy, zgodnie z art. 22j ust.1 updof podatnicy mogą indywidualnie ustalać stawki amortyzacyjne dla używanych lub ulepszonych środków trwałych, po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji danego podatnika. Ustawodawca wskazuje przy tym minimalne okresy amortyzacji, które zależą od tego, z jakim środkiem trwałym mamy do czynienia. Przykładowo w przypadku środków transportu minimalny okres amortyzacji przy zastosowaniu indywidualnej stawki amortyzacyjnej wynosi 30 miesięcy. Dla środków trwałych zaliczonych do grupy 3-6 i 8 Klasyfikacji Środków Trwałych minimalny okres amortyzacji wynosi:
a) 24 miesiące - gdy ich wartość początkowa nie przekracza 25.000 zł,
b) 36 miesięcy - gdy ich wartość początkowa jest wyższa od 25.000 zł i nie przekracza 50.000 zł,
c) 60 miesięcy - w pozostałych przypadkach.

Aby jednak zastosowanie powyższego było możliwe, dany środek trwały musi zostać uznany za ulepszony bądź używany.

Wyżej wymienione uważa się przy tym za:

1. używane - jeżeli podatnik udowodni, że przed ich nabyciem były wykorzystywane co najmniej przez okres 6 miesięcy, lub
2. ulepszone - jeżeli przed wprowadzeniem do ewidencji wydatki poniesione przez podatnika na ich ulepszenie stanowiły co najmniej 20% wartości początkowej.

Składnik majątku wykupiony z leasingu operacyjnego zdaje się przy tym spełniać definicję używanego, tj. przed jego nabyciem był wykorzystywany przez okres co najmniej sześciu miesięcy. Zdaniem autora można tutaj bowiem zaliczyć okres jego używania na podstawie umowy leasingu operacyjnego. Z reguły spełniony jest tutaj także warunek (który jest konieczny przy zastosowaniu takiej amortyzacji) mówiący o tym, że taki składnik majątku jest po raz pierwszy wprowadzony do ewidencji środków trwałych danego podatnika, jako że wcześniej był on ujęty w ewidencji leasingodawcy, a nie leasingobiorcy.

Powyższe postępowanie potwierdza m.in. Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 13 lutego 2012 r., nr IPPB1/415-1140/11-2/MS (która dotyczyła zastosowania indywidualnej stawki amortyzacyjnej dla samochodu osobowego wykupionego z leasingu operacyjnego). Czytamy w niej, że: „(…)Ustawa nie wprowadza natomiast warunku, aby używane środki trwałe nie były wykorzystywane przed ich nabyciem przez podatnika, który obecnie chce zastosować indywidualne stawki amortyzacyjne. Tak więc w sytuacji gdy podatnik wykorzystywał dany środek trwały na podstawie umowy leasingu „operacyjnego”, a następnie po okresie wystarczającym do zakwalifikowania tego środka jako używanego zakupił ten środek trwały - ma prawo zastosowania indywidualnych stawek amortyzacyjnych.(…)”