Wycofanie z firmy i sprzedaż samochodu kupionego bez VAT

Przeczytaj także: Sprzedaż samochodu osobowego wyłączonego z firmy

Rozpatrzmy następującą sytuację: Kilka lat temu przedsiębiorca kupił na potrzeby swojej firmy używany samochód osobowy. Zakup nastąpił na podstawie umowy kupna sprzedaży od osoby prywatnej, w związku z czym w stosunku do tej transakcji nie wystąpił podatek VAT. Obecnie samochód ten przedsiębiorca zamierza wycofać z firmy i przeznaczyć na swoje cele prywatne. Niewykluczone, że za jakiś czas dokona jego zbycia. Jak powyższe rozliczyć z punktu widzenia podatku VAT?

Opodatkowaniu VAT-em podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług. Ustawodawca niekiedy nakazuje jednak za powyższe traktować także czynności dokonywane nieodpłatnie, np. w zakresie przekazań towarów na cele prywatne przedsiębiorcy. Mówi on tym art. 7 ust. 2 ustawy o VAT. Zgodnie z nim dostawą towarów jest tutaj także przekazanie nieodpłatne przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników.

Ustawodawca zastrzega jednak, że powyższe działanie będzie traktowane jak odpłatna dostawa towarów jedynie wówczas, gdy podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

W naszym przykładzie przedsiębiorca zamierza przekazać na swoje cele prywatne samochód osobowy stanowiący majątek firmy. Od zakupu tego pojazdu nie przysługiwało mu jednak w ogóle prawo do odliczenia podatku naliczonego (jako że zakup nastąpił na podstawie umowy kupna sprzedaży zawartej z osobą nieprowadzącą działalności gospodarczej, a co za tym idzie, nie wystąpił przy tej transakcji podatek VAT). W związku z tym przekazanie tego samochodu nie będzie traktowane jak odpłatna dostawa towarów (jako że nie został spełniony warunek w postaci prawa do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części).

Co się z kolei tyczy późniejszej sprzedaży tego samochodu, zdaniem autora czynność ta będzie poza zainteresowaniem ustawy o podatku od towarów i usług. Po przekazaniu na cele prywatne samochód ten bowiem staje się majątkiem prywatnym, a co za tym idzie jego późniejsza sprzedaż jest sposobem zadysponowania prywatnego, a nie firmowego, majątku. Znaczenia nie powinno tutaj mieć to, czy decyzja o sprzedaży została podjęta zaraz po przekazaniu samochodu na cele prywatne (np. kilka dni po tej czynności), czy też znacznie później (po kilku miesiącach lub latach). W związku z powyższym na transakcję sprzedaży samochodu nasz przedsiębiorca nie powinien wystawiać faktury, jak też ujmować jej w deklaracji VAT. Z drugiej jednak strony powyższe działanie może spowodować obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych przez nabywcę.