Darowizna pieniędzy i środków trwałych a podatki

Przeczytaj także: Środek trwały w spadku lub darowiźnie: amortyzacja 2018

Przykładowo, spółka planuje przekazać w darowiźnie meble na rzecz szkoły (która nie jest organizacją pożytku publicznego). Meble są obecnie środkami trwałymi spółki, całkowicie zamortyzowanymi. Ponadto, spółka zamierza przekazać darowiznę pieniężną na rzecz fundacji zajmującej się zbieraniem środków na leczenie chorych dzieci (posiadającej status organizacji pożytku publicznego). Jakie formalności są istotne przy dokonaniu darowizny?

Brak obowiązków po stronie darczyńcy
W powyższym przypadku spółka- jako darczyńca- nie będzie zobowiązana do dokonywania żadnych formalności związanych z przekazaniem w formie darowizny mebli oraz środków finansowych. Niemniej jednak, przy darowiźnie mebli warto byłoby zawrzeć pisemną umowę darowizny z określeniem co jest darowane, jaki jest stan mebli i kiedy nastąpi ich przekazanie.

Korekta kosztów niekonieczna
W zakresie podatku dochodowego należy zauważyć, iż nie wystąpi obowiązek korekty kosztów uzyskania przychodów z tytułu darowizny mebli, z uwagi na fakt iż były one odnoszone w kosztach poprzez odpisy amortyzacyjne i w chwili obecnej stanowią środek trwały całkowicie zamortyzowany. Przekazanie mebli będzie zatem czynnością neutralną na gruncie podatku CIT, przy czym spółka będzie zobowiązana dokonać wykreślenia mebli z ewidencji środków trwałych.

Darowizna mebli będzie za to czynnością opodatkowaną podatkiem VAT (jeżeli spółce przysługiwało prawo do odliczenia VAT od ich nabycia), w związku z czym na spółce będzie ciążył obowiązek rozliczenia VAT z tytułu tego przekazania poprzez fakturę wewnętrzną.

Odliczenie także przy pełnym zamortyzowaniu środka trwałego
W przywołanym przykładzie spółka nie będzie mogła odliczyć darowizny mebli od dochodu (na podstawie art. 18 ust. 1 pkt. 1 ustawy o CIT), gdyż darowizna nie jest dokonywana na rzecz organizacji pożytku publicznego. Co istotne, gdyby meble były przekazywane na rzecz takiej organizacji, całkowite ich zamortyzowanie nie miałoby znaczenia dla możliwości odliczenia darowizny od dochodu. Potwierdza to m.in. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 8 marca 2011r., ITPB3/423-680/10/MK, w której organ podatkowy zgodził się ze stanowiskiem że: „Tak więc Spółka spełnia wszystkie przesłanki, aby odliczyć od dochodu do opodatkowania wartość darowizny wyrażoną w cenie rynkowej (określoną na podstawie wyceny rzeczoznawcy), w sytuacji gdy przedmiot darowizny jest już w 100% zamortyzowany. Nie musi również korygować kosztów uzyskania przychodów o odpisy amortyzacyjne uznane wcześniej za koszty uzyskania przychodów.”

A jak przy pieniądzach?
Darowizna pieniężna nie będzie mogła być zaliczona do kosztów uzyskania przychodu, zgodnie z dyspozycją art. 16 ust. 1 pkt. 14 ustawy o CIT. Należy jednak zwrócić uwagę, iż zgodnie z art. 18 ust. 1 pkt. 1 ustawy o CIT, od dochodu do opodatkowania można odliczyć darowizny dokonane na rzecz organizacji pożytku publicznego na określone cele (takie jak np. pomoc społeczne, nauka, edukacja) w wysokości do 10% dochodu. W przedstawionym przykładzie spółka nie uwzględni zatem kwoty darowizny w kosztach podatkowych – jednak będzie ją mogła odliczyć od dochodu – darowizna będzie bowiem dokonana na rzecz organizacji pożytku publicznego.

W przypadku, gdy darowizna jest dokonywana na rzecz fundacji będącego organizacją pożytku publicznego, na określone cele, spółka dla możliwości odliczenia darowizny od dochodu powinna dysponować:
a) dowodem wpłaty darowizny na rachunek bankowy fundacji,
b) oświadczenia obdarowanej fundacji potwierdzającej jej funkcjonowanie jako organizacji pożytku publicznego oraz zawierające dane spółki i wartość przekazanej darowizny.

Przekazanie środków pieniężnych nie rodzi żadnych skutków na gruncie podatku VAT, gdyż pieniądz nie jest towarem.