Środek trwały firmy: wycofanie i sprzedaż a podatek

Przeczytaj także: Kiedy i jaki podatek od sprzedaży samochodu?

Klasycznym przykładem składnika majątku, który przedsiębiorcy wycofują z prowadzonej działalności gospodarczej oraz przekazują na swoje potrzeby osobiste, jest samochód osobowy. Załóżmy, że przedsiębiorca wycofał taki pojazd ze swojej firmy (w której był on wykorzystywany przez kilka lat) w styczniu 2012 r. i przekazał go na cele prywatne. Następnie w maju samochód ten sprzedał. Czy działanie takie spowoduje konieczność zapłaty podatku dochodowego?

Przede wszystkim należy pamiętać, że przekazanie przedmiotowego samochodu na cele osobiste należy odpowiednio udokumentować. Należałoby z takiej czynności sporządzić protokół, na podstawie którego podatnik dokona wykreślenia samochodu z ewidencji środków trwałych (z właściwą adnotacją). Powyższe nie wpływa jednak na zapisy w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Postępowanie to nie powoduje bowiem powstania przychodu z firmy.

Jeżeli jednak po przekazaniu danego składnika majątku na potrzeby osobiste podatnik postanowi go odpłatnie sprzedać, takie działanie może skutkować obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego. Wynika to z art. 10 ust. 2 pkt 3 i art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym osób fizycznych.

Otóż przepisy te mówią, że w przypadku, gdy odpłatne zbycie środka trwałego, który został wcześniej wycofany z prowadzonej działalności gospodarczej, ma miejsce przed upływem sześciu lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po tym, w którym miało miejsce wycofanie składnika majątku z ewidencji środków trwałych, uzyskany ze sprzedaży przychód stanowi przychód z działalności gospodarczej. Należy go rozliczyć tak samo, jakby sprzedaż dotyczyła obecnego środka trwałego prowadzonej firmy.
Co za tym idzie, uzyskany z tego tytułu przychód należy wykazać w kolumnie 8 księgi podatkowej (Pozostałe przychody). Tak też powinien postąpić przedsiębiorca z naszego przykładu, jako że w jego przypadku okres pomiędzy wycofaniem samochodu z firmy, a jego sprzedażą, wyniósł zaledwie kilka miesięcy.

Trzeba przy tym pamiętać, że mogą tutaj wystąpić także pewne koszty uzyskania przychodu. Zgodnie bowiem z art. 23 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na nabycie środków trwałych, z tym że wydatki te, pomniejszone o sumę dokonanych odpisów amortyzacyjnych, są jednak kosztem uzyskania przychodów przy określaniu dochodu z ich odpłatnego zbycia.

Gdyby zatem przedmiotowy samochód nie został w całości zamortyzowany, to jego niezamortyzowana część stałaby się kosztem uzyskania przychodu w chwili sprzedaży. Jej wartość należałoby w takiej sytuacji ująć w kolumnie 13 księgi (Pozostałe wydatki).

Powstaje przy tym pytanie, jak należy postąpić w sytuacji, gdy sprzedaż takiego składnika majątku nastąpiłaby po likwidacji działalności gospodarczej, lecz przed upływem owych 6 lat, o których mowa była wyżej? Zdaniem autora w takim przypadku podatnik winien zapłacić podatek według tych zasad, które jako ostatnie miały zastosowanie do prowadzonej przez niego firmy. Jeżeli natomiast sprzedaż nastąpiłaby po upływie wskazanego okresu, nie będzie wywoływać żadnych skutków w podatku dochodowym.