Dywidenda rzeczowa: podatek u spółki?

Przeczytaj także: Spółka komandytowo-akcyjna: podatek od dywidendy

Tak wynika z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 23 lutego 2011 r., sygn. akt I SA/Wr 1461/10 (orzeczenie nieprawomocne).

WSA stwierdził, że w orzecznictwie jednoznacznie przyjmuje się, że przychodem jest przysporzenie majątkowe o charakterze trwałym, które definitywnie powiększa aktywa osoby prawnej. Wypłacając dywidendę w formie rzeczowej, spółka nie uzyska żadnego przysporzenia majątkowego, które mogłoby zostać uznane za przychód podatkowy. Wypłata dywidendy zawsze następuje kosztem majątku własnego spółki. Wartość uszczuplenia jej majątku będzie miała tę samą wartość, niezależnie od tego, czy dywidenda przyjmie postać pieniężną, czy rzeczową. Trwały przyrost aktywów, stanowiący przychód podatkowy, powstanie tylko i wyłącznie po stronie podmiotu uprawnionego do otrzymania dywidendy.

WSA we Wrocławiu uznał, że nie ma tu zastosowania art. 14 ust. 1 ustawy o PDOP, na podstawie którego przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Według sądu, przytoczony przepis dotyczy umowy sprzedaży, która w prawie cywilnym jest umową dwustronnie zobowiązującą (tj. sprzedawcę i nabywcę). Tymczasem dywidenda jest zobowiązaniem jednostronnie zobowiązującym, uprawniony do jej otrzymania nie jest bowiem zobligowany do żadnego świadczenia wzajemnego.

Sąd stwierdził ponadto, że opodatkowanie dywidendy rzeczowej u spółki wypłacającej prowadziłoby do naruszenia zakazu podwójnego opodatkowania, gdyż dywidenda jest wypłacana z zysku netto.

Od redakcji:
Powyższy wyrok wpisuje się w prezentowaną w ostatnim czasie linię orzecznictwa. Jednakże odmienne stanowisko zajmują organy podatkowe uznając, że wypłatę dywidendy rzeczowej (np. poprzez przeniesienie prawa własności składników majątku spółki wypłacającej dywidendę) należy opodatkować. Według nich, wypłata dywidendy w formie niepieniężnej prowadzi do wygaśnięcia zobowiązania spółki wobec jej wspólnika. Spółka jako dłużnik zwolni się w ten sposób z długu, a majątek rzeczowy zmieni właściciela. Zdaniem organów podatkowych, przeniesienie prawa własności składników majątku należy tu traktować na równi z ich zbyciem, gdyż wypłacając dywidendę w tej formie, spółka wypłacająca niejako decyduje się na zbycie składników majątku na rzecz udziałowca w zamian za cenę odpowiadającą wartości dywidendy. Przychodem będzie tu wartość dywidendy, natomiast koszt uzyskania przychodu to nieuwzglednione dotąd w rozliczeniach podatkowych koszty nabycia, objęcia lub wytworzenia składnika majątku. Tak przykładowo uznał Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 30 listopada 2010 r., nr ITPB3/423-459b/10/MT.

Naszym zdaniem, wypłata dywidendy w formie rzeczowej powinna być dla spółki wypłacającej traktowana tak samo, jak wypłata dywidendy w formie pieniężnej, czyli powinna być neutralna podatkowo. Aby bowiem powstał przychód podatkowy, podatnik (tu spółka wypłacająca dywidendę) musi uzyskać realne przysporzenie majątkowe, a w tym przypadku trudno wskazać, jakie przysporzenie spółka uzyskała. Tak też orzekają w ostatnim czasie sądy administracyjne (np. WSA w Kielcach w wyroku z 25 marca 2010 r., sygn. akt I SA/Ke 120/10 - orzeczenie nieprawomocne - opisanym w Biuletynie Informacyjnym nr 13 z 1 maja 2010 r., a także WSA w Poznaniu w wyroku z 3 marca 2011 r., sygn. akt I SA/Po 912/10 - orzeczenie nieprawomocne).


Wydawnictwo Podatkowe GOFIN – wydawca czasopism, Gazety Podatkowej i serwisów internetowych dostarczających specjalistycznej wiedzy z zakresu podatków, rachunkowości, ubezpieczeń i prawa pracy.