Umowa pożyczki: gdy VAT to nie PCC

Przeczytaj także: Nieoprocentowana pożyczka dla pracownika a podatek PCC

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Spółka zawarła umowę pożyczki, na podstawie której pożyczyła środki pieniężne wspólnikowi oraz prezesowi zarządu spółki. Usługa ta została sklasyfikowana pod symbolem 65.22 jako „usługi udzielenia pożyczek świadczone poza systemem bankowym”. Zadano pytanie, czy od powyższego powstał obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych oraz złożenia deklaracji w tym zakresie? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. jedn. Dz. U. z 2007 r. nr 68, poz. 450 ze zmianami) zawiera zamknięty katalog czynności objętych opodatkowaniem. Oznacza to, że opodatkowaniu podlegają wyłącznie czynności enumeratywnie wskazane w art. 1 ust. 1, w tym wymienione w pkt 1 lit. b) umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Zgodnie natomiast z art. 2 pkt 4 wskazanej ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 22 kwietnia 2010 r., podatkowi nie podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

a. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
b. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
* umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
* umowy spółki i jej zmiany,
* umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych;

Przepis ten ustanawia zasadę, że podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie czynności cywilnoprawne podejmowane w ramach obrotu nieprofesjonalnego, natomiast obrót zawodowy (profesjonalny) objęty został podatkiem od towarów i usług. Zatem, nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych te czynności cywilnoprawne, których dokonanie rodzi obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług.

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.(…)

W wydanej na wniosek Spółki w zakresie podatku od towarów i usług interpretacji indywidualnej z dnia 11 maja 2010 r., znak ITPP1/443-187/10/AT stwierdzono, że opisana we wniosku usługa udzielania pożyczek poza systemem bankowym podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług i jako niewymienioną w wyłączeniach w pkt 1-9 załącznika 4 do tej ustawy, korzysta ze zwolnienia od tego podatku, o ile faktycznie czynność ta została prawidłowo sklasyfikowana w grupowaniu PKWiU 65.22 zgodnie z Polska Kwalifikacją Wyrobów i Usług z 1997 r.

Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, że opisana we wniosku umowa pożyczki nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zawarcie przedmiotowej umowy nie spowodowało więc obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych oraz obowiązku złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru.(…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów