Zmiany w podatku u źródła w 2019 r.

Przeczytaj także: Podatek u źródła 2019 czyli bezprocentowy kredyt u polskich firm

Czym jest podatek u źródła?

Podatek u źródła to instytucja wprowadzona w art. 26 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, która nakłada na osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące przedsiębiorcami obowiązek pobierania zryczałtowanego podatku dochodowego od należności wypłacanych na rzecz tego samego podatnika i tylko od tych należności, które nie przekraczają wartości 2 000 000 złotych. Jednak obowiązek ten nie powstaje, jeśli pomiędzy Polską a krajem rezydencji odbiorcy wypłacanej należności funkcjonuje umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania, a polski przedsiębiorca posiada ważny certyfikat rezydencji podatkowej podmiotu zagranicznego.

Stawka zryczałtowanego podatku u źródła w zależności od rodzaju transakcji wynosi 10% lub 20% kwoty należności. Jeśli pomiędzy Polską a krajem rezydencji odbiorcy istnieje stosowna umowa międzynarodowa wprowadzająca inny przelicznik, można dostosować do niej stawkę krajową. Jednak także wówczas płatnik (czyli polski przedsiębiorca, który jest zobowiązany do odprowadzenia podatku od kwoty należności) musi posiadać ważny certyfikat rezydencji podatkowej swojego kontrahenta.

Kto jest opodatkowany, a kto pobiera podatek?

Podatek u źródła jest pobierany od przychodów podatnika, którego obowiązuje ograniczony obowiązek podatkowy (czyli od podmiotu zagranicznego) i tylko wówczas, gdy osiąga ten przychód na terytorium Polski. Jednak podmiot ten nie oblicza, nie odprowadza i nie wpłaca kwoty podatku do urzędu skarbowego samodzielnie. To zadanie należy do płatnika, czyli polskiego przedsiębiorcy, który wypłaca opodatkowaną należność podmiotowi zagranicznemu.

Jednak podatek u źródła nie jest pobierany od wszystkich uzyskanych dochodów, ale jedynie od tych wskazanych w art. 29 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w tym m.in. od:

• odsetek,
• praw autorskich i pokrewnych oraz praw własności przemysłowej, w tym także od sprzedaży tych praw,
• usług doradczych, księgowych, prawnych, reklamowych, rekrutacji pracowników, przetwarzania danych.

Ponadto, art. 30a ust. 1 pkt 4 i ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych rozszerza katalog opodatkowanych przychodów na środki uzyskane z dywidend oraz udziałów w dochodach osób prawnych.

Nowy model poboru podatku u źródła

Z nowym rokiem nadeszły także zupełnie nowe reguły odprowadzania podatku u źródła, które komplikują sytuację płatników. Podstawowa nowość polega na zmianie systemu korzystania z preferencyjnych stawek oraz zwolnień. Od 1 stycznia nie jest możliwe bezpośrednie stosowanie zwolnień lub preferencyjnych stawek przez płatnika. Teraz musi on najpierw odprowadzić obliczoną należność do urzędu skarbowego, a dopiero po tym fakcie ubiegać się o zwrot. Odstępstwo od tej zasady dotyczy tylko należności, które w skali roku nie przekroczyły wartości 2 000 000 złotych.

Ustawodawca ujednolicił stawki podatku do dwóch wartości – 19% i 20%. Jeśli płatnik będzie chciał skorzystać ze stawek traktatowych lub zwolnień przewidzianych na mocy ustawy już w momencie wpłaty należności do organu podatkowego, będzie się to wiązało z:

• koniecznością złożenia przez niego stosownego oświadczenia, które potwierdzi zasadność zastosowania wnoszonych ulg lub preferencyjnych stawek lub
• koniecznością uzyskania opinii od organu podatkowego o stosowaniu zwolnienia z poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od wypłacanych na rzecz podatnika należności.

O opinię organu podatkowego o stosowaniu zwolnienia może wystąpić także podatnik, składając odpowiedni wniosek elektroniczny poprzez Biuletyn Informacji Publicznej uzupełniony o dokumentację potwierdzającą zasadność jego złożenia.

Negatywne zmiany dla podmiotów osiągających duże przychody

Nowe zasady stają się problematyczne dla podmiotów generujących duże przychody oraz dla tych, które dokonywały wypłat dla nierezydentów. Od początku roku płatnicy nie mogą swobodnie korzystać z obniżonych stawek lub zwolnień z poboru podatku na mocy umów międzynarodowych albo przepisów z art. 21 ust. 3 i art. 22 ust. 4 ustawy o CIT. Ponadto wielu płatników osiągnęło roczny limit w postaci 2 000 000 złotych już w pierwszych miesiącach nowego roku, co zamknęło im drogę do ubiegania się o zwolnienie.

Ponadto do ustawy o CIT wprowadzono nieznane wcześniej temu aktowi normatywnemu pojęcie „należytej staranności”. Ustawodawca zrezygnował jednak z jego precyzyjnego wyjaśnienia, co może generować kolejne kłopoty w dowodzeniu, że taką staranność zachowało się przy weryfikowaniu przesłanek do skorzystania ze zwolnień.