Split payment czyli czym jest rachunek VAT?

Przeczytaj także: Jakie zachęty do stosowania podzielonej płatności w podatku VAT?

Od 1 lipca 2018 r. podatnicy, którzy otrzymają fakturę z wykazanym VAT, przy jej regulowaniu będą mogli stosować mechanizm podzielonej płatności. Polegać on będzie na tym, że wartość podatku zostanie przekazana na odrębny rachunek dostawcy/usługodawcy (tzw. rachunek VAT) a wartość netto na „zwykły” rachunek bankowy dostawcy/usługodawcy.

Rachunek VAT: uznania i obciążenia

Znowelizowane przepisy mówią, że rachunkiem VAT będzie wydzielony rachunek bankowy czy w SKOK, prowadzony do rachunku rozliczeniowego. Dla jednego posiadacza bank prowadził będzie tylko jeden rachunek VAT, niezależnie od liczby posiadanych rachunków bankowych, chyba że sam posiadacz rachunków rozliczeniowych będzie wnioskował o większą liczbę rachunków VAT. Rachunki VAT będą prowadzone wyłącznie w walucie polskiej. Nadto otwarcie takiego rachunku nie będzie wymagało zawarcia odrębnej umowy.

Uznania rachunku
Na rachunek VAT będą mogły trafiać wyłącznie środki pochodzące z (art. 62b ust. 1 ustawy prawo bankowe w stanie prawnym na dzień 1 sierpnia 2018 r.):

• zapłaty VAT z zastosowaniem podzielonej płatności
• wpłaty VAT przez podatnika dokonującego wewnątrzwspólnotowego nabycia paliw silnikowych na rzecz płatnika podatku od wewnątrzwspólnotowego nabycia paliw silnikowych (zarejestrowanego odbiorcy lub podmiotu prowadzącego skład podatkowy),
• przekazania środków z innego rachunku VAT posiadacza rachunku VAT prowadzonego w tym samym banku
• zwrotu VAT w przypadkach zmniejszenia podstawy opodatkowania VAT, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1-3 i ust. 14 ustawy o VAT (m.in. udzielone rabaty, opusty, zwroty opakowań, zwroty całości lub części zapłaty przed dokonaniem sprzedaży, gdy do niej nie doszło), wynikającego z wystawionych faktur korygujących
• zwrotu VAT przez urząd skarbowy.

Obciążenia rachunku
Rachunek VAT będzie mógł być obciążony wyłączenie w celu(art. 62b ust. 2 ustawy prawo bankowe w stanie prawnym na dzień 1 sierpnia 2018 r.):

• dokonania płatności w kwocie podatku VAT z tytułu nabycia towarów i usług na rachunek VAT
• dokonania zwrotu kwoty odpowiadającej kwocie podatku od towarów i usług, w przypadkach, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1-3 i ust. 14 ustawy o VAT (czyli w przypadku korekt), wynikającego z wystawionej przez podatnika faktury korygującej, na rachunek VAT nabywcy towarów lub usług,
• wpłaty podatku od towarów i usług, jak też dodatkowego zobowiązania podatkowego (czyli sankcji VAT), odsetek za zwłokę w zapłacie VAT lub odsetek za zwłokę od sankcji VAT - na rachunek urzędu skarbowego
• wpłaty podatku VAT przez podatnika dokonującego wewnątrzwspólnotowego nabycia paliw silnikowych, na rzecz płatnika podatku od wewnątrzwspólnotowego nabycia paliw silnikowych (zarejestrowanego odbiorcy lub podmiotu prowadzącego skład podatkowy),
• przekazania kwoty odpowiadającej kwocie podatku VAT na rachunek VAT dostawcy towarów lub usługodawcy przez posiadacza rachunku, który otrzymał płatność przy użyciu komunikatu przelewu oraz nie jest dostawcą towarów lub usługodawcą wskazanym na fakturze, za którą jest dokonywana płatność,
• zwrotu nienależnie otrzymanej płatności na rachunek VAT posiadacza rachunku, od którego otrzymano tę płatność,
• przekazania środków na inny rachunek VAT posiadacza rachunku VAT prowadzony w tym samym banku,
• przekazania środków na rachunek wskazany przez naczelnika urzędu skarbowego w informacji o postanowieniu w sprawie udzielenia zgody na przekazania środków z rachunku VAT na rachunek bankowy bądź w SKOK, dla których jest prowadzony ten rachunek VAT (wskazanych przez podatnika),
• przekazania środków na rachunek rozliczeniowy państwowej jednostki budżetowej, w przypadku gdy rachunek VAT prowadzony jest dla rachunku rozliczeniowego, o którym w ustawie o finansach publicznych,
• realizacji zajęcia na podstawie administracyjnego tytułu wykonawczego, dotyczącego egzekucji należności z tytułu podatku od towarów i usług.

Jak zatem widać z powyższego, rachunek VAT będzie służyć przede wszystkim do regulowania należności i zobowiązań związanych z podatkiem VAT (w tym sankcji i odsetek). Podatnik z tego rachunku nie tylko nie będzie mógł regulować swoich pozostałych zobowiązań wobec innych kontrahentów, ale też nie będzie wręcz mógł regulować innych zobowiązań publicznoprawnych (np. płacić podatku dochodowego, od spadków i darowizn, od nieruchomości, transportowego itp.) W drodze wyjątku za zgodą fiskusa pieniądze tam zgromadzone będą mogły być przekazane na inny rachunek bankowy, którym podatnik dysponuje. Niemniej organ podatkowy na udzielenie takiej zgody będzie miał aż 60 dni i nie będzie musiał jej udzielić w każdym przypadku. Pieniądze zgromadzone na rachunku VAT zatem formalnie będą należeć do podatnika, niemniej dysponować nimi będzie on mógł w bardzo ograniczonym zakresie.

Otwarcie rachunku VAT będzie wolne od dodatkowych prowizji i opłat bankowych, niemniej znajdujące się tam pieniądze będą mogły być oprocentowane. Zgromadzone na takim rachunku odsetki trafią na rachunek rozliczeniowy posiadacza rachunku VAT, jeżeli ten nie wyda innej dyspozycji.