Zużyte narzędzia przy budowie środka trwałego a wartość początkowa

Przeczytaj także: Budynek na cudzym gruncie jako inwestycja w obcym środku trwałym?

Obie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (a więc PIT i CIT) wartość początkową w postaci kosztu wytworzenia określają tak samo.

Przy wytwarzaniu środka trwałego wykorzystywane są nie tylko materiały czy usługi zewnętrzne, ale często również narzędzia należące do przedsiębiorcy. Jedne z nich zużywają się podczas procesu wytwarzania, inne natomiast mogą być wykorzystywane ponownie do innych czynności. Rodzi się w związku z tym pytanie, czy koszt zakupu takich narzędzi - służących wytworzeniu środka trwałego - zwiększa jego wartość początkową?

O ile bowiem w przypadku towarów oddających swoje właściwości bezpośrednio wytwarzanemu środkowi trwałem i zużywających się przy tej czynności - bądź usługach służących temu celowi nie ma żadnych wątpliwości - te zawsze będą wliczane do wartości początkowej, w przypadku narzędzi nie jest już tak prosto.

Wszystko zależy zatem od tego, czy dane narzędzie zużywa się w procesie wytworzenia środka trwałego i nie może być wykorzystane w inny sposób. Jeżeli tak - koszt jego zakupu powiększy wartość początkową tego środka trwałego. Jeżeli natomiast narzędzie będzie mogło być wykorzystywane także do innych czynności - należy je rozliczyć osobno w kosztach.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 29 grudnia 2015 r., nr IPPB6/4510-355/15-2/AK wyjaśnił, że „(...) koszty nabycia narzędzi zużytych w procesie budowy lub modernizacji, które zostaną rozliczone na konkretne środki trwałe mogą zostać zaliczone do wartości początkowej wytworzonych środków trwałych, natomiast koszty nabycia narzędzi, które nie zostaną zużyte w procesie budowy lub modernizacji i zostaną przeznaczone do dalszego wykorzystania do innych celów związanych z działalnością gospodarczą Spółki nie mogą zostać zaliczone do wartości początkowej wytworzonych środków trwałych.

Jeżeli dane narzędzia są zakupione wyłącznie w celu wytworzenia lub zmodernizowania danego obiektu budowlanego i w całości zużywają się w trakcie budowy lub modernizacji tego obiektu, należy uznać, że koszt ich zakupu powinien powiększyć wartość początkową środków trwałych. Wnioskodawca musi jednak proporcjonalnie przyporządkować koszty do wartości konkretnych środków trwałych.

Jeżeli jednak dane narzędzia mogą być wykorzystywane także po zakończonej inwestycji, dla innych celów, aniżeli wytworzenie obiektu budowlanego, kosztu ich zakupu nie należy doliczać do jego wartości początkowej. W takim przypadku trudno bowiem uznać, że zostały one zużyte do wytworzenia konkretnego składnika majątku. Z tej też przyczyny, wydatki poniesione na zakup tych narzędzi nie mogą powiększać wartości początkowej wytwarzanych środków trwałych, lecz mogą zostać zaliczone bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej. (...)”