Samochodu ze Szwajcarii nie sprzedasz na fakturę VAT marża

Przeczytaj także: Sprzedaż VAT marża czyli towary używane w JPK_VAT z deklaracją

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca handluje używanymi samochodami osobowymi. Dokonał zakupu sprawnych bądź uszkodzonych (używanych) samochodów osobowych na terytorium Szwajcarii od osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej. Samochody te stanowiły towar używany w myśl art. 120 ust. 1 pkt 4 polskiej ustawy o VAT.

Samochody zostały nabyte w celu ich odsprzedaży w Polsce. Po zakupie zostały one zaimportowane i dopuszczone do obrotu na terytorium Niemiec, gdzie nastąpiła ich odprawa celna, a następnie przemieszczone do Polski jako towar własny, gdzie zostały naprawione i przekazane do sprzedaży.

Przemieszczenie samochodów z Niemiec do Polski podatnik rozpoznawał jako WNT. Zainteresowany zadał pytanie, czy powyższe samochody może sprzedać przy zastosowaniu procedury marży jak też czy był zobligowany do rozpoznania WNT podczas gdy podatnik niemiecki nie zawsze identyfikował WDT? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710, ze zm.) zwanej dalej ustawą opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:
1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów na terytorium kraju;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy – przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przez terytorium kraju – art. 2 pkt 1 ustawy – rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. pekkic - Fotolia.com

Sprowadzenie samochodu osobowego ze Szwajcarii

Autohandel samochodami sprowadzonymi spoza UE wymaga jest w pełni opodatkowany VAT-em. Nie można tutaj zastosować procedury VAT-marża.

Na mocy art. 2 pkt 2 ustawy – przez terytorium państwa członkowskiego rozumie się państwo członkowskie Unii Europejskiej.

Natomiast zgodnie z art. 2 pkt 5 ustawy – przez terytorium państwa trzeciego rozumie się terytorium państwa niewchodzącego w skład terytorium Unii Europejskiej, z zastrzeżeniem art. 2a ust. 1 i 3.

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy – podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy – działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w cytowanej ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, żeby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej  zawarta w ustawie  ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Warunkiem niezbędnym do uznania danego podmiotu za podatnika podatku VAT jest ustalenie, czy działa on niezależnie, jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik czy wykonujący wolny zawód.

Art. 2 pkt 7 ustawy stanowi, że przez import towarów rozumie się przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium Unii Europejskiej.

Powyższa definicja kładzie nacisk przede wszystkim na czynność faktyczną, czyli przywóz towaru. Dla zaistnienia importu nie ma znaczenia cel przywozu bądź stosunek prawny, w ramach którego dokonano przywozu.

Zgodnie z art. 201 ust. 1 i 3 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiające unijny kodeks celny towary nieunijne przeznaczone do wprowadzenia na rynek Unii lub przeznaczone do osobistego użytku lub konsumpcji na obszarze celnym Unii są obejmowane procedurą dopuszczenia do obrotu. Dopuszczenie do obrotu nadaje towarom nieunijnym unijny status celny.

Stosownie do dyspozycji art. 9 ust. 1 ustawy  przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4, rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.

Art. 9 ust. 2 ustawy stanowi, że wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów ma miejsce pod warunkiem, że:
1. nabywcą towarów jest:
a. podatnik, o którym mowa w art. 15, lub podatnik podatku od wartości dodanej, a nabywane towary mają służyć działalności gospodarczej podatnika,
b. osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w lit. a
– z zastrzeżeniem art. 10;
2. dokonujący dostawy towarów jest podatnikiem, o którym mowa w pkt 1 lit. a.

Powielając rozwiązania unijne ustawa traktuje jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów także sytuacje, w których podatnik przemieszcza towary należące do jego przedsiębiorstwa z terytorium jednego państwa członkowskiego na terytorium innego państwa członkowskiego.

I tak, przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4, rozumie się również przemieszczenie towarów przez podatnika podatku od wartości dodanej lub na jego rzecz, należących do tego podatnika, z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju na terytorium kraju, jeżeli towary te zostały przez tego podatnika na terytorium tego innego państwa członkowskiego w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym również w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, albo zaimportowane, i towary te mają służyć działalności gospodarczej podatnika – art. 11 ust. 1 ustawy.

Natomiast art. 12 ust. 1 ustawy, określa zamknięty katalog sytuacji, w których przemieszczenia towarów, o którym mowa w art. 11 ust. 1, nie uznaje się za wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (zastrzeżenia te nie mają zastosowania w niniejszej sprawie).

W przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, opodatkowaniu podlega czynność nabycia towarów. Należny z tytułu obrotu podatek rozliczany jest przez nabywcę towaru w państwie, do którego następuje dostawa towarów. Transakcji wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów towarzyszy zawsze lustrzana czynność, wykonywana przez drugą stronę transakcji, tj. dostawa towarów (co do zasady mająca charakter dostawy wewnątrzwspólnotowej). Podkreślić wszakże należy, że niewłaściwe rozpoznanie przez kontrahenta zagranicznego jego dostawy, nie powoduje braku wystąpienia u polskiego nabywcy wewnątrzwspólnotowego nabycia. Podobnie - zadeklarowanie przez kontrahenta zagranicznego wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów nie powoduje, że u polskiego nabywcy automatycznie dochodzi do nabycia wewnątrzwspólnotowego.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca zajmuje się sprzedażą samochodów używanych na terenie Polski. Wnioskodawca sprowadza używane samochody osobowych z Szwajcarii z zamiarem ich dalszej odsprzedaży na terytorium kraju. Auta zakupione są od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Odprawa celna zakupionych samochodów następuje w Niemczech. Tam też są płacone opłaty związane z importem. Po sprowadzeniu samochodów na rynek wewnątrzunijny będą one przemieszczone przez Wnioskodawcę do Polski.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że w związku z planowanym na terytorium państwa członkowskiego UE innego niż Polska importem towarów, Wnioskodawca stanie się podatnikiem podatku od wartości dodanej w tym państwie, a towary dopuszczone do obrotu na terytorium tego państwa członkowskiego UE uzyskają status towarów wspólnotowych.

Tym samym, Wnioskodawca dla ww. transakcji będzie działał w innym państwie członkowskim (np. na terytorium Niemiec) w charakterze podatnika podatku od wartości dodanej. O tym, czy dany podmiot jest podatnikiem podatku od wartości dodanej (podobnie jak podatku od towarów i usług) czy też nie, nie decyduje fakt zarejestrowania się podmiotu dla celów tego podatku, ale charakter czynności wykonywanych przez ten podmiot. Nawet jeśli podmiot nie jest zarejestrowany w tym państwie członkowskim jako podatnik podatku od wartości dodanej, to de facto występuje jako taki podatnik z uwagi na fakt wykonania czynności podlegającej opodatkowaniu tym podatkiem, tj. importu towarów. Towar zostanie zaimportowany przez Wnioskodawcę na terytorium państwa członkowskiego UE innego niż Polska, w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa (działalności gospodarczej).

Fakt że na terytorium Niemiec dostawa niektórych samochodów została opodatkowana podatkiem od wartości dodanej nie zmienia faktu, że na terytorium kraju należy rozpoznać wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów jak i też nie zmienia faktu, że Wnioskodawca na terytorium Niemiec działał jako podatnik.

Podkreślić należy, że przez działalność gospodarczą, o której mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku VAT należy rozumieć wszelkie działania podatnika spełniające definicję zawartą w cyt. art. 15 ust. 2 ustawy oraz art. 9 ust. l Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006 r., str. 1, ze zm.), zgodnie z którym „podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu  bez względu na miejsce, gdzie działalność ta jest wykonywana. Zatem działalność gospodarcza, o której mowa w art. 11 ust. 1 ustawy, to także działalność gospodarcza prowadzona przez podatnika na terytorium kraju.

Wyjaśnić także należy, że dokonując importu towarów (samochodów używanych), Wnioskodawca nabędzie prawo do rozporządzania nimi jak właściciel – staną się one jego własnością już na terytorium państwa członkowskiego UE innego niż terytorium kraju.

W związku z powyższym, w przedmiotowej sprawie będziemy mieli do czynienia z przemieszczeniem towarów przez podatnika podatku od wartości dodanej, należących do tego podatnika, z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju na terytorium kraju, które zostały przez tego podatnika na terytorium tego innego państwa członkowskiego zaimportowane, a towary te mają służyć działalności gospodarczej podatnika.

Przemieszczenie własnych towarów – używanych samochodów osobowych (uprzednio zaimportowanych z Szwajcarii) z kraju członkowskiego UE innego niż Polska na terytorium kraju stanowi wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy nawet jeśli dostawa ta nie została przez Wnioskodawcę rozpoznana Niemczech jako wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Wnioskodawca ma wątpliwości, czy do sprzedaży ww. towarów na terytorium kraju będzie miał prawo zastosować procedurę VAT marża.

Procedura ta uregulowana została przez ustawodawcę w Dziale XII ustawy Rozdziale 4 „Szczególne procedury w zakresie dostawy towarów używanych dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków”. Zaznaczyć należy, że wszystkie definicje zawarte w art. 120 ust. 1 ustawy – w tym definicja towarów używanych – zostały stworzone jedynie na użytek tego przepisu.

Zgodnie z art. 120 ust. 4 ustawy – w przypadku podatnika dokonującego dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków nabytych uprzednio przez tego podatnika w ramach prowadzonej działalności, w celu odsprzedaży, podstawą opodatkowania podatkiem jest marża stanowiąca różnicę między kwotą sprzedaży a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku.

Dla potrzeb stosowania szczególnej procedury w zakresie dostawy towarów używanych ustawodawca w art. 120 ust. 1 pkt 4 ustawy określił, że przez towary używane rozumie się ruchome dobra materialne nadające się do dalszego użytku w ich aktualnym stanie lub po naprawie, inne niż określone w pkt 1-3 oraz inne niż metale szlachetne lub kamienie szlachetne (CN 7102, 7103, 7106, 7108, 7110, 7112), (PKWiU 24.41.10.0, 24.41.20.0, ex 24.41.30.0, ex 32.12.11.0, ex 32.12.12.0 i 38.11.58.0).

Stosownie do powyższego przepisu, towarami używanymi są ruchome dobra materialne nadające się do dalszego użytku w ich aktualnym stanie lub po naprawie. Towarami używanymi są zatem te dobra ruchome, które wcześniej zostały choć raz użyte, lecz nadają się do wielokrotnego wykorzystania (nie ulegają zużyciu po jednokrotnym użytku).

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług przewidują zatem stosowanie szczególnej procedury opodatkowania dostawy – między innymi – towarów używanych, polegającej na opodatkowaniu marży, czyli różnicy między całkowitą kwotą, którą ma zapłacić nabywca towaru, a kwotą nabycia, pomniejszonej o kwotę podatku. Jest to wyjątek od ogólnej reguły opodatkowania obrotu, czyli kwoty należnej z tytułu sprzedaży pomniejszonej o kwotę należnego podatku.

Zgodnie z art. 120 ust. 10 ustawy, na mocy którego  przepisy ust. 4 i 5 dotyczą dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków, które podatnik nabył od:
1. osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, niebędącej podatnikiem, o którym mowa w art. 15, lub niebędącej podatnikiem podatku od wartości dodanej;
2. podatników, o których mowa w art. 15, jeżeli dostawa tych towarów była zwolniona od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 113;
3. podatników, jeśli dostawa tych towarów była opodatkowana zgodnie z ust. 4 i 5;
4. podatników podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych towarów była zwolniona od podatku na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 113;
5. podatników podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych towarów była opodatkowana podatkiem od wartości dodanej na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w ust. 4 i 5, a nabywca posiada dokumenty jednoznacznie potwierdzające nabycie towarów na tych zasadach.

Wspólną cechą wszystkich przedstawionych wyżej przypadków, warunkującą zastosowanie szczególnej procedury opodatkowania marży, jest to, że we wcześniejszej fazie obrotu podmiot sprzedający używany towar pozbawiony był prawa do odliczenia podatku od towarów i usług naliczonego przy jego nabyciu.

Odnosząc się do możliwości zastosowania procedury VAT-marża do nabytych przez Wnioskodawcę samochodów osobowych, w pierwszej kolejności należy zauważyć, że katalog w art. 120 ust. 10 ustawy jest katalogiem zamkniętym. A zatem, jest to wyliczenie wszystkich możliwych sposobów nabycia towarów używanych, które upoważniają do zastosowania opodatkowania na zasadzie marży dalszej sprzedaży nabytych towarów używanych. Tym samym, gdy Wnioskodawca (podatnik-pośrednik) nabędzie towary używane od podmiotów innych niż wymienionych w art. 120 ust. 10 ustawy, nie będzie uprawniony do zastosowania opodatkowania marży.

Ponadto należy zauważyć, że ustawodawca nie wymienił importu ani nabycia wewnątrzwspólnotowego jako sposobu nabycia towarów używanych uprawniającego do zastosowania procedury VAT marża przy ich sprzedaży.

Należy wskazać również, że z przywołanego wyżej przepisu wynika, że procedura opodatkowania marży znajdzie zastosowanie w sytuacji, gdy nabycie towaru używanego przez Wnioskodawcę będzie nieopodatkowane, z uwagi na status zbywcy określony w ww. artykule. W żadnym z przypadków wymienionych w art. 120 ust. 10 ustawy, nie występuje podatek naliczony z tytułu nabycia towarów używanych, inaczej niż ma to miejsce przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów (samochodów osobowych).

Biorąc pod uwagę przedstawione informacje oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że przemieszczenie z kraju członkowskiego UE innego niż Polska na terytorium kraju, towarów uprzednio zaimportowanych przez Wnioskodawcę z kraju trzeciego i dopuszczonych do obrotu na obszarze Unii Europejskiej (Niemcy), będzie stanowiło wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy. Czynność ta podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z przepisami ustawy, regulującymi dokonanie takich transakcji, także w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego.

W związku z tym, nie zostaną spełnione warunki umożliwiające zastosowanie szczególnej procedury opodatkowania marżą sprzedaży używanych samochodów osobowych zaimportowanych uprzednio przez Wnioskodawcę na terytorium państwa członkowskiego UE inne niż terytorium Polski.

Podsumowując, sprzedaży samochodów zakupionych w sposób przedstawiony w stanie faktycznym Wnioskodawca nie będzie mógł opodatkować przy zastosowaniu procedury szczególnej VAT-marża, o której mowa w art. 120 ust. 4 ustawy. (...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów