Zwolnienie z kas fiskalnych warunkowane wyciągiem z konta bankowego

Przeczytaj także: Kasy fiskalne od 2017 r. - zmiany w zwolnieniach ze stosowania

Nowe rozporządzenie przewiduje nowe zwolnienie dla lekarzy, prawników czy doradców podatkowych, czyli przedsiębiorców obecnie obowiązanych do bezwzględnego stosowania kas fiskalnych. Otóż sprzedaż nie będzie musiała być ewidencjonowana na takim urządzeniu, gdy płatności za świadczone przez nich usługi będą w całości następowały przekazem pocztowym, wpłatą lub przelewem na konto bankowe lub do SKOK-u, zaś z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynikać będzie, jakiej konkretnie czynności ona dotyczyła. Zwolnienie takie występuje i obecnie - jednakże tylko dla usług, które nie znalazły się w katalogu czynności, które obowiązkowo na kasie rejestrowane być muszą. W przyszłym roku (zgodnie z projektem) zatem zakres zwolnienia zostanie rozszerzony o wyżej wymienione zawody.

Przelew na konto bankowe to za mało

Spełnienie opisanych warunków jednakże w przyszłym roku nie będzie zadowalać fiskusa. Ten chce bowiem więcej. I to nie tylko w stosunku do profesji wyżej opisanych. O nowych obciążeniach muszą pamiętać wszyscy, którzy zamierzają korzystać ze zwolnienia dla świadczenia usług, gdy zapłata nastąpi w opisany wyżej sposób oraz dla sprzedaży w systemie wysyłkowym.

Czego będą wymagać organy podatkowe w przyszłym roku? - dostępu do operacji dokonywanych na koncie bankowym.

Pełna inwigilacja - czyli upoważnienie do konta bankowego

Otóż projektodawcy nowego rozporządzenia chcą, aby przedsiębiorca, który zamierza skorzystać z opisanych wyżej zwolnień, upoważnił swój bank bądź SKOK do przekazywania organom podatkowym lub organom kontroli skarbowej informacji o wszystkich transakcjach dokonywanych na danym rachunku. Upoważnienie takie przy tym ma trafić nie tylko do banku, ale też do fiskusa (właściwego urzędu skarbowego) - jako potwierdzenie jego złożenia.

Projektodawcy powyższy warunek motywują koniecznością utrwalenia informacji o dokonanych wpłatach w banku lub SKOK-u, które w razie potrzeby będą dostępne dla organów podatkowych, które to ma uprościć sprawdzanie z wywiązywania się z określonych wyżej obowiązków.

Niemniej fiskus nie chce mieć dostępu jedynie do wyżej opisanych operacji (czyli zapłaty za dostawę towarów w systemie wysyłkowym bądź świadczenie usług na rzecz Kowalskich), ale wszystkich, jakie zachodzą na rachunku przedsiębiorcy, przeznaczonym do otrzymywania takich płatności.

Mało tego, przepisy zdają się wskazywać, że upoważnienie to ma mieć charakter ogólny, zaś organy podatkowe będą mogły je realizować w każdym czasie i to bez informowania o tym podatnika.

Projekt nie wskazuje też, kto dokładnie ma mieć dostęp do takich danych. Stąd istnieje ryzyko, że pozyskane informacje - objęte tajemnicą bankową - będą dostępne także dla osób nieuprawnionych.

Fiskus ma dostęp do konta także obecnie -ale dłuższą drogą

Należy pamiętać, że i obecnie, w uzasadnionych przypadkach, organy podatkowe i skarbowe mogą pozyskać informacje o operacjach zawieranych na rachunkach bankowych. Prawo takie daje im bezpośrednio Ordynacja podatkowa.

Droga tutaj jednak jest długa i bardziej kręta. Przede wszystkim wobec podatnika musi się tutaj toczyć postępowanie podatkowe. Po drugie - z dowodów zebranych w tym postępowaniu musi wynikać potrzeba ich uzupełnienia lub porównania z informacjami pochodzącymi z banku. Po trzecie zanim fiskus wystąpi do banku o udzielenie informacji, musi najpierw spytać o nie samego podatnika i dopiero gdy te nie zostaną od niego uzyskane, można iść bezpośrednio po banku. I wreszcie po czwarte organ podatkowym występując z takim żądaniem powinien zwracać szczególną uwagę na zasadę szczególnego zaufania pomiędzy instytucjami finansowymi a ich klientami (a więc mówiąc innymi słowy - nie może żądać informacji szerszej, aniżeli jest mu potrzebna). W wystosowanym żądaniu trzeba wskazać także przesłanki uzasadniające konieczność uzyskania określonych informacji.

Instytucja finansowa może w określonych przypadkach przy tym odmówić udzielenia żądanych informacji. Nie ma też obowiązku przekazywania pełnej listy operacji na rachunku, a jedynie tych ściśle związanych z daną sprawą (por. art. 182-185 Ordynacji podatkowej).

Droga do danych z rachunku bankowego podatnika, na zasadach przewidzianych w Ordynacji podatkowej, jest zatem długa i kręta, a co najważniejsze - musi być uzasadniona. Powinna być ostatecznością, a nie kaprysem urzędników. Wynika też z ustawy. Tymczasem projektodawcy chcą wprowadzić dostęp dla fiskusa do zawieranych operacji na koncie rozporządzeniem. Mało tego, dostęp ten ma być nieograniczony co do rodzaju operacji bankowych i na każde żądanie organu - bez względu na to, czy faktycznie będzie ono zasadne i to bez zawiadomienia o jego wystosowaniu samego zainteresowanego.

Obecnie obowiązujące obwarowania korzystania ze zwolnień z kas fiskalnych wydają się być tutaj wystarczające. W trakcie określonych czynności u podatnika bowiem organ podatkowy jest w stanie w jasny i prosty sposób sprawdzić, czy spełnia on prawo do zwolnienia. Dostęp do pełnych danych o transakcjach odbywających się za pośrednictwem jego rachunku bankowego wydaje się tutaj być zbyt daleko idącym. Pamiętajmy, że tryb występowania o informacje do banków, a wynikający z Ordynacji podatkowej, został ustanowiony w celu ochrony informacji objętych tajemnicą bankową. Stąd też sprawdzenie prawidłowości rozliczeń podatnika pod tym kątem powinno się odbywać zgodnie z zasadami określonymi w tej ustawie. Proponowany przez projektodawców wytrych dla fiskusa będzie rodzić spore pole do nadużyć jak też dostęp do danych przez osoby nieuprawnione oraz zakresie, który w sporej części fiskusa nie powinien interesować.