Podatek od wartości dodanej to nie VAT - jest kosztem podatkowym

Przeczytaj także: Podatek od wartości dodanej w podatku dochodowym

Art. 23 ust. 1 pkt 43 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i odpowiednio art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wskazują, że podatku od towarów i usług nie uważa się co do zasady za koszy uzyskania przychodów, z tym ze kosztem takim jest podatek naliczony:

• jeżeli podatnik zwolniony jest od podatku od towarów i usług lub nabył towary i usługi w celu wytworzenia albo odprzedaży towarów lub świadczenia usług zwolnionych od podatku od towarów i usług,
• w tej części, w której zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług - jeżeli naliczony podatek od towarów i usług nie powiększa wartości środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej.

Jeszcze nie tak dawno organy podatkowe uznawały, iż z uwagi na to, że podatek od wartości dodanej jest tożsamy z krajowym VAT-em, o którym mowa w przytoczonych regulacjach, to podatek od wartości dodanej (zapłacony za granicami naszego kraju) co do zasady nie może stanowić kosztu uzyskania przychodu. Jedynie bowiem w przypadku, gdy w danym kraju UE, na podstawie obowiązujących tam przepisów, podatnikowi nie przysługiwałby zwrot podatku od wartości dodanej, ten mógłby stać się kosztem uzyskania przychodu. Niemniej podatnik powinien w tym zakresie posiadać odpowiednie dokumenty (czyli decyzję odmawiającą udzielenia zwrotu), zaś jeżeli jedynie nie wystąpił o zwrot tego podatku, w związku z czym go nie uzyskał, do zaliczenia wydatku w kwocie brutto do kosztów nie był uprawniony.

Organ w zmienionej interpretacji wyjaśnił, że w podatku dochodowym nie jest zdefiniowane pojęcie podatku od towarów i usług. To jednak znalazło się w ustawie o VAT, która rozróżnia pojęcia „podatku od wartości dodanej” i „podatku od towarów i usług”. Stąd przy interpretacji tego pojęcia w kontekście przepisów ustawy o podatku dochodowym (organ wypowiadał się w zakresie CIT) należy posłużyć się wykładnią systemową zewnętrzną, czyli odnieść się do przepisów ustawy o VAT.

I tak zgodnie z polską ustawą o VAT pod pojęciem „podatku od wartości dodanej” rozumie się podatek od wartości dodanej nakładany na terytorium państwa członkowskiego, z wyjątkiem podatku od towarów i usług nakładanego polską ustawą o VAT. W związku z tym sformułowanie „podatek od towarów i usług” jest określeniem podatku pośredniego funkcjonującego wyłącznie na terytorium Polski, który w innych państwach UE występuje pod pojęciem podatku od wartości dodanej.

W efekcie, ponieważ przepisy ustaw o podatkach dochodowych odnoszą się do podatku od towarów i usług (a nie od wartości dodanej), należy przyjąć, iż ograniczenie w zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodu zapłaconego podatku od towarów i usług, nie powinno mieć zastosowania do podatku od wartości dodanej zapłaconego w innych krajach UE. Ograniczenie to tyczy się bowiem wyłącznie przypadków związanych z możliwością rozliczenia tego podatku w systemie krajowym.

Podsumowując, podatek od wartości dodanej jest kosztem uzyskania przychodów na zasadach ogólnych, do którego nie mają zastosowania ograniczenia wynikające z przytoczonych wyżej przepisów ustaw o podatkach dochodowych. Niemniej w przypadku otrzymania zwrotu tego podatku z zagranicy, zwróconą kwotę należy zaliczyć do przychodów podatkowych firmy (o czym mówią art. 14 ust. 3 pkt 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i odpowiednio art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).