Od zmiany umowy spółki cywilnej podatek PCC płacą wspólnicy

Przeczytaj także: Kapitał rezerwowy spółki komandytowej z podatkiem PCC?

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wspólnicy spółki cywilnej zamierzają wnieść do niej w drodze aportu działki budowlane, pawilon usługowy oraz utwardzony parking. Nieruchomości te obecnie stanowią majątek wspólników. Spółka otrzyma wskazane nieruchomości, aby mogła poczynić na nich inwestycje oraz mogła je wynająć. Zadano pytanie, kto i w jakiej wysokości powinien zapłacić tutaj podatek od czynności cywilnoprawnych? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k) i pkt 2 ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2015, poz. 626) podatkowi temu podlegają umowy spółki oraz zmiany tych umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4.

Natomiast stosownie do art. 1 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy w przypadku umowy spółki za zmianę umowy przy spółce osobowej – uważa się wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki albo podwyższenie kapitału zakładowego, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika, dopłaty oraz oddanie przez wspólnika spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania.
Stosownie do art. 1a pkt 1 ww. ustawy określenie spółka osobowa oznacza spółkę cywilną, jawną, partnerską, komandytową lub komandytowo-akcyjną.

Z treści art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej, czyli z chwilą zawarcia umowy spółki lub zmiany tej umowy. Zgodnie z art. 4 pkt 9 ww. ustawy obowiązek podatkowy ciąży przy umowie spółki cywilnej – na wspólnikach, a przy pozostałych umowach spółki – na spółce.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 cyt. ustawy obowiązek zapłaty podatku ciąży na podatnikach tego podatku.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. Rido - Fotolia.com

Od zmiany umowy spółki cywilnej podatek PCC płacą wspólnicy

Wniesienie w formie aportu przez wspólników spółki cywilnej do jej majątku nieruchomości skutkujące zwiększeniem jej majątku, w podatku od czynności cywilnoprawnych jest traktowane jako zmiana umowy tej spółki. Podatek PCC od umowy spółki cywilnej oraz jej zmiany płacą natomiast wspólnicy takiej spółki.

Natomiast w myśl art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podstawę opodatkowania przy wniesieniu wkładów do spółki osobowej stanowi wartość wkładów powiększających majątek spółki osobowej albo wartość, o którą podwyższono kapitał zakładowy.

Stawka podatku od umowy spółki wynosi 0,5% (art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych). Taką samą stawkę stosuje się również przy zmianach umowy spółki.

Instytucję spółki cywilnej regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny
(Dz.U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.). Zgodnie z art. 860 § 1 Kodeksu przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów. W myśl art. 861 § 1 i § 2 Kodeksu wkład wspólnika może polegać na wniesieniu do spółki własności lub innych praw albo na świadczeniu usług, domniemywa się, że wkłady wspólników mają jednakową wartość. (...)

Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należy, że wniesienie opisanych nieruchomości do Spółki cywilnej (Wnioskodawcy) przez jej wspólników, w formie wkładu niepieniężnego spowoduje podwyższenie wkładu w ww. spółce cywilnej oraz zwiększenie jej majątku. W świetle art. 1 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nastąpi zatem zmiana umowy tej spółki. Zmiana umowy spółki będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k) w zw. z pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Natomiast stawka podatku, liczona od wartości wniesionego przez wspólników wkładu powiększającego majątek spółki wynosić będzie 0,5%. Obowiązek uiszczenia podatku będzie ciążył – stosownie do brzmienia art. 4 pkt 9 cyt. ustawy – solidarnie na wspólnikach spółki.

W związku z powyższym, nie można zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, że skoro wniesienie aportu nie jest umową spółki, a jej zmianą, to obowiązek podatkowy będzie ciążył na spółce cywilnej, a nie na jej wspólnikach. Z treści przepisu art. 4 pkt 9 ww. ustawy jednoznacznie wynika bowiem, że obowiązek podatkowy ciąży przy umowie spółki cywilnej – na wspólnikach, a przy pozostałych umowach spółki – na spółce. Jednocześnie przepis ten odnosi się również analogicznie do zmiany umowy spółki. Tym samym w przypadku spółki cywilnej i jedynie w jej przypadku zobowiązanymi do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych są solidarnie wspólnicy tej spółki a nie sama spółka i obowiązek ten ciąży na wspólnikach zarówno w przypadku umowy spółki cywilnej jak i jej zmiany. Nie ma zatem rozgraniczenia na kim ciąży obowiązek podatkowy w zależności od tego jaka czynność cywilnoprawna ma miejsce, tj. umowa spółki cywilnej czy zmiana tej umowy. Jeżeliby iść tokiem rozumowania Wnioskodawcy, analizowany przepis musiałby brzmieć, że obowiązek podatkowy ciąży przy umowie spółki cywilnej na wspólnikach, a przy pozostałych umowach spółki i ich zmianach – na spółce, jednak tak nie jest. Nie można się zatem zgodzić z twierdzeniem Wnioskodawcy w tym zakresie.

Nie można również potwierdzić, wywiedzionego z brzmienia art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. b) oraz ust. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, stanowiska Wnioskodawcy, z którego wynika, że podstawę opodatkowania będzie stanowić wartość rynkowa przedmiotu aportu. Należy wskazać, że określenie wartości przedmiotu aportu w celu ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych z tytułu zmiany umowy spółki nie jest uzależnione od wartości rynkowej tego aportu. Wartość przedmiotu aportu może zostać samodzielnie ustalona przez wspólników spółki, musi jednak odpowiadać wartości, o którą zostanie powiększony majątek spółki. Przepis art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie odwołuje się bowiem do pojęcia „wartości rynkowej” wkładów, lecz do wartości wkładów. Nie ma zatem ustawowego obowiązku, aby podstawę opodatkowania przedmiotowej czynności ustalać według „wartości rynkowej”, skoro ustawa tak nie stanowi. (...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów