Szara strefa w Polsce warta aż 215 mld zł

Przeczytaj także: Szara strefa w Polsce to prawie 11% PKB

Z szacunków EY wynika, że tylko w minionym roku szara strefa z tytułu niezarejestrowanej, gotówkowej sprzedaży produktów i usług wyniosła w naszym kraju ok. 215 mld zł. Ta zawrotna suma stanowi równowartość aż 12,4% PKB. Z tego tytułu dochody z CIT i VAT zostały uszczuplone o około 40 mld zł. Na tym jednak nie koniec.

Jest jeszcze nietrafiająca do budżetu akcyza z papierosów i alkoholu, a także składki z tytułu niezarejestrowanego zatrudnienia. Do tego szarą strefę powiększa część transakcji bezgotówkowych, związanych z e-commerce i działalnością nielegalnych bukmacherów, a także wyłudzenia podatkowe, do których dochodzi w transakcjach między podmiotami gospodarczymi.

– Trzeba mieć świadomość, że z powodu szarej strefy znaczna część transakcji gospodarczych nie podlega różnym formom opodatkowania. Poza tym mówimy tutaj o nieuczciwej konkurencji. Podmioty działające w ramach szarej strefy mają znacznie niższe koszty. Trzeba temu skutecznie przeciwdziałać – tłumaczy Kamil Wyszkowski, Dyrektor Generalny Inicjatywy Sekretarza Generalnego ONZ Global Compact w Polsce.

Co czwarty papieros poza budżetem

W 2013 roku szara strefa na rynku wyrobów tytoniowych w Polsce stanowiła co najmniej 23,3% wolumenu rynku. W latach 2007-2013 liczba papierosów wypalanych przez Polaków skurczyła się z 75 mld do około 62 mld sztuk. Jednocześnie coraz większa ich część pochodziła z nieoficjalnego obiegu. W 2013 roku ubytek dochodów budżetowych z tytułu samej akcyzy od wyrobów tytoniowych najprawdopodobniej przekraczał 5 mld zł.

– W tym momencie, biorąc pod uwagę całą strefę, rocznie jest to 14 mld sztuk papierosów, co daje 1500 tirów. To mit, że za przemytem papierosów stoją „mrówki”. Według ostatnich badań, za 95% nielegalnego obrotu odpowiadają międzynarodowe grupy przestępcze – podsumowuje Marcin Wiktorowicz, Dyrektor ds. Regulacyjnych i Korporacyjnych, członek Zarządu British American Tobacco.

Ogromna skala wyłudzeń w handlu olejem napędowym

Według szacunków EY, w roku 2013 strefa wyłudzeń stanowiła 18,6% - 24,2% całkowitej sprzedaży oleju napędowego. Główny mechanizm wyłudzeń w tym obszarze to znikające podmioty – „słupy”. W przypadku paliw wyłudzany jest przede wszystkim podatek VAT, a w mniejszym stopniu akcyza. W ostatnim czasie wprowadzono kilka zmian systemowych. Dzięki temu najnowsze dane wskazują na odwrócenie spadkowego trendu oficjalnej konsumpcji paliw ciekłych, w tym oleju napędowego.

– Na szarej strefie w obrocie paliwami tracą drobniejsi przedsiębiorcy, a duzi gracze są zmuszeni do eksportu paliw. Dane za pierwsze półrocze rzeczywiście pokazują wzrost konsumpcji paliw, jednak nadal ogromną rolę w tym obszarze pełni nieuczciwa konkurencja, opierająca się na wyłudzeniach podatkowych – mówi Leszek Wieciech, Dyrektor Generalny Polskiej Organizacji Przemysłu i Handlu Naftowego.