Gospodarstwo rolne: wymiana barterowa bez podatku dochodowego?

Przeczytaj także: Podatek CIT: w działalności rolniczej sprzedaż łożysk poporodowych

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca jest spółką z o.o. prowadzącą księgi handlowe. Spółka ta zajmuje się przede wszystkim działalnością rolniczą (chów i hodowla trzody chlewnej powyżej 2 miesięcy). Zamierza ona zawrzeć umowę barterową zamiany towarów: obornika na słomę, o tej samej wartości brutto. Umowa ta zostanie zawarta z rolnikiem ryczałtowym. Na jej podstawie spółka będzie rolnikowi sprzedawać obornik wytworzony przez trzodę chlewną należącą do niej, zaś rolnik słomę. Wartość należności i zobowiązań do zapłaty będzie taka sama - a transakcja będzie bezgotówkowa, rozliczana poprzez kompensatę wzajemnych należności.

Zadano pytanie, czy transakcja ta będzie objęta podatkiem dochodowym od osób prawnych? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem dochodów z działów specjalnych produkcji rolnej, chyba że ustalenie przychodów jest wymagane dla celów określenia dochodów wolnych od podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4e.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. auremar - Fotolia.com

Gospodarstwo rolne

Wymiana obornika zwierzęcego na słomę wykorzystywaną do produkcji zwierzęcej mieści się w pojęciu działalności rolniczej, a co za tym idzie, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Dla celów podatku dochodowego od osób prawnych działalność rolniczą definiuje przepis art. 2 ust. 2 ww. ustawy, który stanowi, iż działalnością rolniczą w rozumieniu ust. 1 pkt 1 jest działalność polegająca na wytwarzaniu produktów roślinnych lub zwierzęcych w stanie nieprzetworzonym (naturalnym) z własnych upraw albo hodowli lub chowu, w tym również produkcja materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcja warzywnicza gruntowa, szklarniowa i pod folią, produkcja roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadownicza, hodowla i produkcja materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcja zwierzęca typu przemysłowo-fermowego oraz hodowla ryb, a także działalność, w której minimalne okresy przetrzymywania zakupionych zwierząt i roślin, w trakcie których następuje ich biologiczny wzrost, wynoszą co najmniej:
1. miesiąc - w przypadku roślin,
2. 16 dni - w przypadku wysokointensywnego tuczu specjalizowanego gęsi i kaczek,
3. 6 tygodni - w przypadku pozostałego drobiu rzeźnego,
4. 2 miesiące - w przypadku pozostałych zwierząt
- licząc od dnia nabycia.

Stan nieprzetworzony to taki stan produktu, który nie różni się w sposób istotny od stanu, w jakim produkt ten znajdował się bezpośrednio po jego wytworzeniu, a zatem zastosowanie wobec produktu określonych procesów technologicznych, na skutek czego nabrał on nowych cech czy właściwości, wyklucza uznanie produktu za nieprzetworzony.

W myśl art. 2 ust. 3 działami specjalnymi produkcji rolnej są: uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin „in vitro”, fermowa hodowla i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowla i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, hodowla dżdżownic, hodowla entomofagów, hodowla jedwabników, prowadzenie pasiek oraz hodowla i chów innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym.

Jednocześnie art. 2 ust 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych określa, że nie stanowią działów specjalnych produkcji rolnej uprawy, hodowla i chów zwierząt w rozmiarach nieprzekraczających wielkości określonych w załączniku Nr 2 do tej ustawy.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4e ww. ustawy wolne od podatku są dochody podatników z działalności pozarolniczej, w tym z działów specjalnych produkcji rolnej - w części przeznaczonej na działalność rolniczą, o której mowa w art. 2 ust. 2, jeżeli w roku poprzedzającym rok podatkowy, a w razie rozpoczęcia działalności - w pierwszym podatkowym roku tej działalności udział przychodów z działalności rolniczej, ustalonych zgodnie z art. 12-14, powiększonych o wartość zużytych do przetwórstwa rolnego i spożywczego surowców i materiałów pochodzących z własnej produkcji roślinnej i zwierzęcej, stanowił co najmniej 60% przychodów osiągniętych ze wszystkich rodzajów działalności.

Zatem, jeżeli podatnicy zamierzają korzystać z ww. ulgi, powinni ustalać także przychody i koszty uzyskania przychodów z działalności typowo rolniczej.