Prywatna kolekcja owadów: sprzedaż bez podatku dochodowego

Przeczytaj także: Odsetki od obligacji to kapitały pieniężne w podatku dochodowym

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca jest pasjonatem entomologii. Od lat siedemdziesiątych gromadzi kolekcję owadów, zaś ich nadwyżki sporadycznie zbywa w zamian za nowe okazy, które włącza do swojej kolekcji. W 2014 r., by zdobyć środki na kontynuację tego zajęcia, wnioskodawca prowadził wyprzedaż internetową części swoich zbiorów (pojedyncze okazy oprawione w gablotki). Uzyskał z tego tytułu przychód w wysokości 4 396 zł, zaś po odjęciu prowizji oraz należności za wystawienie przedmiotów: 3 905 (za 104 pozycje owadów sprzedane w roku 2014). Wnioskodawca nie jest jednak w stanie precyzyjnie określić kwoty faktycznie poniesionych kosztów uzyskania przychodu. W związku z tym zadał pytanie, czy przychód ze sprzedaży swojego prywatnego zbioru owadów winien wykazać w zeznaniu podatkowym PIT-37 za rok 2014? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361, ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. Jacques PALUT - Fotolia.com

Kolekcja owadów

Sprzedaż prywatnej kolekcji owadów, której podatnik jest właścicielem przez okres dłuższy niż pół roku, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, w związku z czym uzyskanego z tego tytułu dochodu nie należy wykazywać w zeznaniu podatkowym.

Wyszczególnienia źródeł przychodów osiągniętych przez osoby fizyczne ustawodawca dokonał w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza, a zgodnie z pkt 8 lit. d) tego przepisu – odpłatne zbycie innych rzeczy.

W myśl art. 5a pkt 6 cyt. ustawy ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej – oznacza to działalność zarobkową:
a. wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
b. polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
c. polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
-prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Aby zatem przychód uzyskany z prowadzonej działalności mógł być uznany za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, działalność ta musi spełniać następujące przesłanki:
• musi być działalnością zarobkową,
• musi być działalnością wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową, działalnością polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż lub działalnością polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych,
• musi być działalnością prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły,
• przychody z niej uzyskane nie mogą być zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2, 4-9 tej ustawy.

Działalność jest wtedy zarobkowa, gdy jest zdolna do potencjalnego generowania zysku, a jej przeznaczeniem jest zapewnienie określonego dochodu. To oznacza, że działalność musi być tak prowadzona i ukierunkowana, aby była w stanie zyski faktycznie osiągnąć. Jednakże brak zysku z podjętych działań noszących znamiona działalności gospodarczej nie oznacza, iż działalność taka nie była lub nie jest faktycznie prowadzona. Prowadzenie bowiem działalności gospodarczej zawsze wiąże się z ryzykiem nieosiągnięcia dochodów. Zarobkowego charakteru nie mają działania, których wyłącznym celem jest zaspokojenie własnych potrzeb osoby podejmującej określone czynności.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymagają również, aby dla uznania danego działania za działalność gospodarczą – czynności podejmowane w ramach tego działania wykonywane były w sposób zorganizowany i ciągły. Zorganizowany – tj. w sposób uporządkowany, prowadzony wg jakichś reguł, zasad.

Co do kryterium ciągłości w wykonywaniu działalności gospodarczej, to jego wprowadzenie przez ustawodawcę miało na celu wyeliminowanie z pojęcia działalności gospodarczej przedsięwzięć o charakterze incydentalnym i sporadycznym. Ciągłość w wykonywaniu działalności gospodarczej oznacza względnie stały zamiar jej wykonywania. Do zachowania ciągłości wystarczające jest, aby z całokształtu okoliczności sprawy wynikał zamiar powtarzania określonego zespołu konkretnych działań w celu osiągnięcia efektu w postaci zarobku.