Nowa firma: ryczałt ewidencjonowany a działalność małżonka

Przeczytaj także: Do kiedy oświadczenie o opodatkowaniu ryczałtem ewidencjonowanym

Z jednej strony ustawodawca wskazał bowiem czynności, których wykonywanie wprost wyłącza opodatkowanie ryczałtem (wymienione generalnie w załączniku nr 2 do ustawy o ryczałcie ewidencjonowanym, ale nie tylko), z drugiej natomiast wskazuje inne okoliczności, które prawa do ryczałtu mogą pozbawić.

O możliwości opłacania ryczałtu może decydować też to, czy podatnik gdzieś pracuje jak też, czy wykonywał w danym roku działalność w formie spółki. Co ważne, także firma małżonka może spowodować, że wybranie ryczałtu nie będzie możliwe.

Jak bowiem mówi art. 8 (ten przepis zawiera wyłączenia z opodatkowania ryczałtem) ust. 1 pkt 5 ustawy o ryczałcie ewidencjonowanym, ta forma rozliczania podatków nie ma zastosowania m.in. do podatników podejmujących wykonywanie działalności w roku podatkowym po zmianie działalności wykonywanej:

1. samodzielnie na działalność prowadzoną w formie spółki z małżonkiem,
2. w formie spółki z małżonkiem na działalność prowadzoną samodzielnie przez jednego lub każdego z małżonków,
3. samodzielnie przez małżonka na działalność prowadzoną samodzielnie przez drugiego małżonka

- jeżeli małżonek lub małżonkowie przed zmianą opłacali z tytułu prowadzenia tej działalności podatek dochodowy na ogólnych zasadach.
Przez zmianę działalności wykonywanej samodzielnie przez jednego małżonka na działalność prowadzoną samodzielnie przez drugiego małżonka rozumieć należy sytuację, w której jeden z małżonków likwiduje działalność gospodarczą, po czym drugi rozpoczyna podobną działalność gospodarczą.

Co ważne, nie stanowi wyżej opisanej sytuacji równoległe rozpoczęcie przez drugiego z małżonków działalności gospodarczej o podobnym profilu. Potwierdził to m.in. Naczelnik Urzędu Skarbowego w Nowym Sączu w postanowieniu z dnia 10 sierpnia 2005 r., PD-2-415-49-05.

Zdaniem fiskusa „prowadzenie równolegle przez małżonka działalności gospodarczej świadczącego usługi w tym samym zakresie nie wyłącza możliwości korzystania przez podatnika z opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych nowo uruchomionej działalności".

Z powyższej regulacji wynikają ponadto dwie bardzo istotne kwestie. Po pierwsze, przytoczone wyłączenie ma zastosowanie tylko w przypadku podjęcia przez małżonka (i to tylko w jednej z trzech wskazanych wyżej sytuacji) wykonywania działalności gospodarczej w tym samym roku. Nie stosuje się go zatem, gdy działalność taka zostanie podjęta przez małżonka w latach następnych.

Po drugie zaś, omawiane wyłączenie ma zastosowanie tylko, jeżeli małżonek lub małżonkowie przed zmianą opłacali z tytułu prowadzenia tej działalności podatek dochodowy na ogólnych zasadach. W związku z tym wyłączenie to nie będzie miało zastosowania, jeżeli małżonek (bądź małżonkowie) przed zmianą opłacali od firmy podatek dochodowy w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych lub karty podatkowej.