Samochody w podatku VAT od kwietnia 2014: nowy druk VAT-26

Przeczytaj także: Odliczenie VAT od paliwa po 1 kwietnia 2014 r.

Chodzi tutaj zarówno o samochody, które obecnie dają pełne prawo do odliczenia podatku VAT i to zarówno od ich zakupu, leasingu, najmu, jak też napraw i innych wydatków eksploatacyjnych, z paliwem włącznie oraz o samochody osobowe (przy zakupie, leasingu, najmu których podatnicy mają prawo do ograniczonego odliczenia VAT, mogą w pełni odliczać VAT od wydatków związanych z ich eksploatacją, zaś w zakresie zakupu paliwa służącego do ich napędu prawo do odliczenia nie przysługuje w ogóle). Przypomnijmy, że wśród tych pierwszych mieszczą się samochody ciężarowe z odpowiednią adnotacją VAT-1, VAT-2, VAT-3, VAT-4 (co wynika z dowodu rejestracyjnego pojazdu oraz przeprowadzonego dodatkowego badania technicznego), jak też pojazdy mające homologację samochodów ciężarowych i odpowiednią ładowność (a więc tzw. samochody z kratką). Pełnie prawo do odliczenia VAT od wszelkich wydatków dają obecnie także pojazdy specjalne.

Powyższe zasady jednakże z dniem 01 kwietnia 2014 r. istotnie się zmienią. Otóż ustawodawca pozwoli na zachowanie pełnego prawa do odliczenia podatku naliczonego jedynie w zakresie wydatków ponoszonych na pojazdy (w tym ich zakup, leasing, najem itp.), które wykorzystywane będą tylko i wyłącznie w prowadzonej działalności gospodarczej. Stanie się tak w przypadku, gdy:

• konstrukcja pojazdu wyklucza jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne;
• sposób wykorzystania potwierdzony ewidencją przebiegu pojazdu wyklucza jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością.

W pierwszym z wymienionych punktów chodzi o:

1. pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą:
   a) klasyfikowane na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub (obecny VAT-1)
   b) z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków (obecny VAT-3, przy czym trzeba pamiętać, że nowe regulacje w zakresie pełnego odliczenia VAT odnoszą się jedynie do tych pojazdów, które mają jeden rząd siedzeń);
2. pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, które posiadają kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu (obecny VAT-4 z zastrzeżeniem, że nowe regulacje odnoszą się w zakresie pełnego prawa do odliczenia VAT jedynie do tych pojazdów, które mają jeden rząd siedzeń);
3. pojazdy specjalne, które spełniają również warunki zawarte w odrębnych przepisach, określone dla następujących przeznaczeń:
   a) agregat elektryczny/spawalniczy,
   b) do prac wiertniczych,
   c) koparka, koparko-spycharka,
   d) ładowarka,
   e) podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych,
   f) żuraw samochodowy

– jeżeli z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym wynika, że dany pojazd jest pojazdem specjalnym.

Jeżeli podatnik posiada wyżej wymienione samochody, po 1 kwietnia 2014 r. w dalszym ciągu odliczał będzie pełną wartość podatku z faktur zakupu bez konieczności wykonywania dodatkowych czynności.

Niestety w przypadku pojazdów pozostałych, które obecnie dają pełne prawo do odliczenia VAT naliczonego, a więc obecnych samochodów ciężarowych mających adnotację VAT-2, czy też VAT-3 bądź VAT-4 z więcej niż jednym rzędem siedzeń czy wręcz pojazdów posiadających homologację aut ciężarowych, aby to pełne prawo zachować, podatnik będzie musiał spełnić 3 podstawowe warunki:

1. zgłosić te pojazdy do urzędu skarbowego
2. sporządzić zasady ich używania, które wykluczą wykorzystywanie takich pojazdów na cele niezwiązane z działalnością
3. zaprowadzić dla nich ewidencję przebiegu pojazdu, która potwierdzi ich wykorzystywanie jedynie w celach związanych z działalnością gospodarczą.

Zgłoszenia, o którym mowa wyżej, należy dopełnić na specjalnie w tym celu przygotowanym formularzu, oznaczonym symbolem VAT-26. W formularzu tym znajdują się pola na wpisanie danych identyfikacyjnych oraz szczegółowych informacji dotyczących poszczególnych pojazdów. Chodzi tutaj m.in. o markę, model, rok produkcji, kolor, datę nabycia i numer rejestracyjny.

Wzór VAT-26 określa rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 21 marca 2014 r. w sprawie wzoru informacji o pojazdach samochodowych wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej (Dz. U. z 2014 r., poz. 371). Zawiadomienie należy złożyć w urzędzie skarbowym w terminie 7 dni od poniesienia pierwszego wydatku w związku z takimi pojazdami.

Przy braku spełnienia powyższych warunków, podatnik będzie mógł odliczyć jedynie 50% podatku wynikającego z faktur dotyczących zakupu, leasingu, najmu czy też użytkowania tych samochodów ciężarowych.
Warto przy tym pamiętać, że wskazane wyżej ograniczenia mają odpowiednie zastosowanie dla samochodów osobowych, za wyjątkiem paliwa służącego do ich napędu, gdzie prawo do odliczenia VAT w dalszym ciągu nie będzie przysługiwać (chyba że i te pojazdy będą wykorzystywane jedynie w działalności gospodarczej i podatnik zaprowadzi dla nich dodatkową dokumentację, o której mowa wyżej, łącznie z ich zgłoszeniem fiskusowi).