Niezamortyzowany środek trwały w podatku dochodowym

Przeczytaj także: Koszty firmy gdy likwidacja środka trwałego

Jak wynika z przytoczonych warunków, określony składnik majątku tylko wówczas stanowi środek trwały podlegający amortyzacji, jeżeli jest wykorzystywany przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. W efekcie należy uznać, że zaprzestanie wykorzystywania środka trwałego dla celów prowadzonej działalności, powoduje wyłączenie możliwości uznawania odpisów amortyzacyjnych za koszty dla celów podatku dochodowego. W takim przypadku niezamortyzowana wartość środka trwałego może stanowić koszt uzyskania przychodu za zasadach ogólnych, zawartych w art. 15 ust. 1 ustawy o PDOP.

Należy mieć przy tym na uwadze treść art. 16 ust. 1 pkt 6 ustawy o PDOP, który wskazuje, iż nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności.

Z przepisu tego wynika więc, że dotyczy on sytuacji, w której podatnik - przed zakończeniem pełnego okresu amortyzacji - dokonuje likwidacji środka trwałego z powodu utraty jego przydatności gospodarczej wynikającej ze zmiany rodzaju działalności. Jeżeli natomiast likwidacja podyktowana jest innymi okolicznościami, jak np. zamianą jednego środka trwałego na inny, nowszy, zastosowanie znajdzie zasada ogólna kwalifikowania straty powstałej w wyniku likwidacji do kosztów uzyskania przychodów.

Uznanie niezamortyzowanej wartości środka trwałego za koszt uzyskania przychodu powinno znaleźć odzwierciedlenie w stosownej dokumentacji. Podatnik powinien więc sporządzić stosowny protokół, szczegółowo wyjaśniający przyczyny, z których wynikła konieczność likwidacji nieprzydatnego już środka trwałego, przy czym przyczyną tą, jak wskazuje ustawa, nie może być zmiana rodzaju działalności. Dodatkowo należy wskazać, iż powyższa kwalifikacja nie wymaga przeprowadzenia fizycznej likwidacji środka trwałego, co potwierdza m.in. orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 maja 2011 r., sygn. akt II FSK 33/10.