PIT-y 2013: właściwe zeznanie podatkowe

Przeczytaj także: Najczęstsze błędy w zeznaniu podatkowym

Formy zryczałtowane do końca stycznia 2014 r.
Najmniej czasu na rozliczenie się z fiskusem mają podatnicy, którzy wybrali opodatkowanie ryczałtem ewidencjonowanym czy kartą podatkową.

Opodatkowanie ryczałtem mogą wybrać podatnicy prowadzący drobną działalność gospodarczą czy trudniący się tzw. prywatnym najmem (poza firmą). Przypomnijmy, że przy tej formie opodatkowania podatek jest liczony od uzyskanego przychodu (a nie dochodu). Nie są tutaj zatem brane pod uwagę koszty uzyskania przychodu. Z drugiej strony ustawodawca wprowadził stosunkowo niskie stawki podatku. Te wynoszą od 3% do 20% w przypadku prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej oraz 8,5% w przypadku wskazanego wyżej najmu wykonywanego poza działalnością. Warto pamiętać, że wysokość stawki nie zależy od wartości uzyskanego przychodu. Ustawodawca przyjął tutaj zasadę, że im większe potencjalne koszty mogłyby wystąpić przy danym przychodzie, tym niższa stawka podatku. I tak przykładowo 3% stawka ma zastosowanie m.in. do handlu, stawka 5,5% jest zarezerwowana dla części usług transportowych i budowlanych a także produkcji, stawka 8,5% obejmuje większość usług, a stawka 20% dotyczy wolnych zawodów.

Co się zaś tyczy samego zeznania podatkowego, ryczałtowcy składają formularz oznaczony symbolem PIT-28 wraz z odpowiednimi załącznikami. Obowiązkowym w tym przypadku jest PIT-28A, gdy firma jest prowadzona na własne nazwisko bądź podatnik uzyskuje przychodu z najmu prywatnego, tudzież PIT-28B, gdy firma jest prowadzona w formie spółki osobowej.

Do zeznania tego można dołączyć także w razie korzystania z ulg podatkowych załączniki PIT/D i/lub PIT/O. Chodzi tutaj np. o ulgi remontowo-budowlane, czy odsetkową (w ramach tzw. praw nabytych, które wykazuje się w PIT/D), darowizny, ulgę na Internet, rehabilitacyjną i inne, dla których znalazło się miejsce na PIT/O. Formularz zeznania za 2013 r. wraz z właściwymi załącznikami należy złożyć we właściwym urzędzie skarbowym do 31 stycznia 2014 roku. Przekroczenie tego terminu może spowodować nałożenie przez fiskusa kar finansowych.

W tym samym czasie niezbędne formularze muszą także złożyć kartowicze cze czy duchowni rozliczający się ryczałtem. Tutaj jednak stosowne deklaracje nie stanowią zeznań rocznych.
Należy bowiem pamiętać, że kartowicze podatek płacą w wysokości ustalonej przez urząd skarbowy. Trudno zatem, aby rozliczali się z faktycznie uzyskanych przychodów bądź dochodów, jeżeli wartość podatku jest im z góry narzucona.
Niemniej podatnicy opodatkowani kartą podatkową mają prawo pomniejszyć ją o zapłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne. W związku z tym do końca stycznia muszą złożyć informację o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne, zapłaconej i odliczonej od karty w poszczególnych miesiącach roku podatkowego. Informację taką składa się na formularzu PIT-16A.

Co się z kolei tyczy podatników płacących zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów osób duchownych, ci także muszą do końca stycznia złożyć informację o wysokości zapłaconej i odliczonej w 2013 roku składki na ubezpieczenie zdrowotne. Tutaj właściwy formularz został oznaczony symbolem PIT-19A.

Powyższym podatnikom (a więc kartowiczom i duchownym) nie przysługują żadne inne ulgi i odliczenia. Co za tym idzie, nie muszą oni także dołączać do składach informacji innych załączników, w których zostało przewidziane miejsce dla różnorodnych ulg.

Firma na dochodzie = PIT 36 lub PIT-36L
W przypadku podatników prowadzących firmy należy pamiętać, że ci mają aż cztery formy opodatkowania do wyboru: karta podatkowa, ryczałt ewidencjonowany, zasady ogólne wg skali podatkowej oraz podatek liniowy. W przypadku dwóch pierwszych metod, tj. tzw. form zryczałtowanych, formularze wyżej wymienione (a więc PIT-28 z załącznikami bądź PIT-16A) należy złożyć do końca stycznia 2014 r. Natomiast przedsiębiorcy, którzy są opodatkowani skalą podatkową bądź podatkiem liniowym, swoje zeznanie roczne muszą złożyć do 30 kwietnia 2014 r.

Podobnie jak wcześniej, także tutaj w zależności od wybranej formy opodatkowania, różny będzie formularz zeznania rocznego. I tak przedsiębiorcy, którzy wybrali opodatkowanie na zasadach ogólnych wg skali podatkowej, składają PIT-36, zaś liniowcy PIT-36L. Obowiązkowym załącznikiem do obydwu zeznań jest PIT/B. W przypadku opodatkowania wg skali podatkowej przedsiębiorcy mają przy tym prawo do różnego rodzaju ulg, które wymieniają na załączonych PIT/D oraz PIT/O (z których to podsumowania następnie są przenoszone do zeznania podatkowego).

Przychody z umowy o pracę i działalności wykonywanej osobiście na PIT-37
Dla większości podatników najistotniejszy jednak jest formularz PIT-37, który także należy złożyć do końca kwietnia 2014 r. Rozliczają się bowiem na nim ci, którzy wyłącznie za pośrednictwem płatnika uzyskali w ubiegłym roku przychody ze źródeł położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegające opodatkowaniu na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej. W szczególności można tutaj wymienić przychody z tytułu:

• wynagrodzeń i innych przychodów ze stosunku służbowego, stosunku pracy (w tym spółdzielczego stosunku pracy) oraz pracy nakładczej,
• emerytur lub rent krajowych (w tym rent strukturalnych, rent socjalnych),
• świadczeń przedemerytalnych, zasiłków przedemerytalnych,
• należności z tytułu członkostwa w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych lub innych spółdzielniach zajmujących się produkcją rolną,
• zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego,
• stypendiów,
• przychodów z działalności wykonywanej osobiście (m.in. z umów zlecenia, kontraktów menedżerskich, zasiadania w radach nadzorczych, pełnienia obowiązków społecznych, działalności sportowej),
• przychodów z praw autorskich i innych praw majątkowych,
• świadczeń wypłaconych z Funduszu Pracy lub z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
• należności za pracę przysługujących tymczasowo aresztowanym oraz skazanym,
• należności z umowy aktywizacyjnej.

Ustawodawca formularz ten przewidział zatem jako właściwy m.in. dla przychodów z umowy o pracę czy też przychodów z zawieranych z przedsiębiorcami umów cywilnoprawnych (umowy o dzieło, umowy zlecenie). Takie dochody natomiast uzyskuje większość Polaków, w związku z czym formularz ten będzie cieszył się w najbliższych czterech miesiącach największym zainteresowaniem. W stosunku do dochodów w nim uzyskanych można stosować wszelkie ulgi i odliczenia przewidziane w ustawie o podatku dochodowym. Co za tym idzie, jeżeli te wystąpią, podatnicy dołączą do niego PIT/D bądź PIT/O w przypadku korzystania z takich odliczeń. Co zostało już wyżej podkreślone, termin złożenia zeznania PIT-37 za rok 2013 przypada na dzień 30 kwietnia 2014 r. Jego niezachowanie może z jednej strony skutkować nałożeniem kar finansowych przez fiskusa, z drugiej zaś utratą niektórych preferencji podatkowych.

Mimo, że na tym formularzu podatnicy z reguły rozliczają dochody z pracy czy też umów cywilnoprawnych, nie zawsze będzie on dla nich właściwy. Zeznanie to należy wypełnić bowiem pod warunkiem, że w danym roku podatnik (bądź jego małżonek, jeżeli małżonkowie postanowili rozliczyć się wspólnie) nie prowadził pozarolniczej działalności gospodarczej oraz działów specjalnych produkcji rolnej opodatkowanych na zasadach ogólnych przy zastosowaniu skali podatkowej, nie jest obowiązany doliczać do swoich dochodów małoletnich dzieci oraz nie obniża dochodu o straty z lat ubiegłych. Jeżeli wystąpią wyżej wymienione wyjątki (tudzież chociaż jeden z nich), miejsce formularza PIT-37 zajmie zeznanie PIT-36, na którym ustawodawca przewidział także miejsce dla wszystkich przychodów, które rozlicza się na formularzu PIT-37. W tym przypadku należy wypełnić jedno zeznanie oznaczone symbolem PIT-36.